Ewidencje prowadzone przez podatników VAT czynnych

Obowiązek prowadzenia ewidencji to jeden z podstawowych wymogów, jakie ustawodawca nałożył na podatników VAT zaś dane, jakie powinny one zawierać mają przede wszystkim umożliwić prawidłowe sporządzenie przez podatników deklaracji dla podatku od towarów i usług.

Od 1 stycznia 2017 r. w wyniku nowelizacji ustawy o VAT dokonanej ustawą z dnia 13 maja 2016 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 846) weszły w życie zmiany dotyczące prowadzenia ewidencji przez czynnych podatników VAT.

Znowelizowany art. 109 ust. 3 ustawy o VAT stanowi, że czynni podatnicy VAT są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej. Ewidencja powinna zawierać w szczególności:

• dane niezbędne do prawidłowego określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania,
   
• wysokość podatku należnego,
   
• kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego,
   
• wysokość korekt podatku należnego,
   
• wysokość korekt podatku naliczonego,
   
• kwotę podatku podlegającego wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu, oraz
   
• inne dane służące do identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.

Z powyższego wynika, że od początku 2017 r. prowadzona przez podatników ewidencja powinna zawierać dane niezbędne nie tylko do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, ale także informacji podsumowującej. Ponadto, w stosunku do obecnie obowiązujących regulacji, ustawodawca rozszerzył listę obowiązkowych elementów, które należy uwzględnić w ewidencji VAT, o dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji (np. numer identyfikacyjny polskiego lub unijnego kontrahenta).

Ponadto, do art. 109 ustawy o VAT dodano ust. 8a, zgodnie z którym ewidencje VAT muszą być prowadzone w formie elektronicznej przy użyciu programów komputerowych. Przy czym, podatnicy zostali zobowiązani do tej formy prowadzenia ewidencji dopiero od 1 stycznia 2018 r.

Zatem podatnicy VAT czynni muszą prowadzić tzw. pełną ewidencję sprzedaży i zakupu dla potrzeb rozliczania podatku VAT. Przepisy ustawy o VAT nie narzucają określonej formy jej prowadzenia. Istotne jest wyłącznie to, aby zawierała ona wszystkie te elementy, które zostały wymienione, a także inne dane, które są niezbędne do prawidłowego wypełnienia deklaracji VAT.

Nic nie stoi na przeszkodzie, aby ewidencji tych było kilka. Ponieważ ustawodawca nie określił wymogów co do formy prowadzenia ewidencji, każdy z podatników sam powinien zaplanować taki sposób jej prowadzenia, który ułatwi prawidłowe i terminowe sporządzenie deklaracji podatkowej na podstawie zgromadzonych w ewidencji danych.

3.1. Prowadzenie ewidencji sprzedaży

Ewidencja sprzedaży prowadzona jest w celu prawidłowego wyliczenia kwot podatku należnego w danym okresie rozliczeniowym, dlatego też zapisy powinny być dokonywane chronologicznie, zgodnie z momentem powstania obowiązku podatkowego. Musi ona zawierać kwoty sprzedaży netto z podziałem na stawki podatkowe oraz kwoty podatku należnego od tej sprzedaży - także z podziałem według stawek podatkowych.

Uwaga

W ewidencji sprzedaży podatnik winien ujmować całą dokonywaną sprzedaż, wynikającą zarówno z faktur sprzedaży, jak i tę, która nie została udokumentowana fakturami.

W zależności od rozmiaru prowadzonego przedsiębiorstwa podatnicy decydują się na prowadzenie jednej ogólnej ewidencji sprzedaży, bądź też prowadzą ich kilka. Ponieważ brak jest regulacji ustawowych dotyczących sposobu prowadzenia ewidencji, podatnik sam decyduje o formie i ilości prowadzonych rejestrów. Pamiętać jednak należy, iż w tych firmach, w których podatnik prowadzi kilka rejestrów sprzedaży - np. dla każdego punktu oddzielnie - na koniec miesiąca (czy kwartału) musi zestawić dane wynikające z wszystkich tych ewidencji i dopiero po podsumowaniu danych może sporządzić jedną ogólną deklarację VAT.

W praktyce ewidencje sprzedaży prowadzone są zarówno w formie gotowych formularzy, jak i - co w zasadzie jest już zdecydowanie powszechniejsze, a w niektórych przypadkach obowiązkowe - komputerowo. Komputerowe prowadzenie ewidencji pozwala w wielu przypadkach uniknąć błędów i pomyłek.

Ewidencje prowadzone ręcznie zawierają najczęściej następujące pozycje:

• numer kolejny w ewidencji,
   
• datę sprzedaży,
   
• datę wystawienia faktury,
   
• numer faktury,
   
• dane dotyczące nabywcy,
   
• przyporządkowanie do odpowiedniej stawki podatkowej,
   
• wartość bez podatku oraz kwotę podatku z podziałem na stawki podatkowe,
   
• wartość sprzedaży zwolnionej od podatku,
   
• wartość brutto.

Ewidencja sprzedaży - w zależności od czynności wykonywanych przez podatnika - może być jeszcze bardziej rozbudowana. Niektóre rodzaje czynności wymagają wręcz odrębnego rejestrowania. Dotyczy to podatników:

• stosujących szczególne procedury w zakresie dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, którzy oprócz tych zasad szczególnych, stosują również ogólne zasady opodatkowania - prowadzona przez nich ewidencja powinna zawierać podział sprzedaży w zależności od sposobu opodatkowania;
   
• dokonujących dostaw złota inwestycyjnego - w ewidencji powinni zamieszczać dane dotyczące nabywcy, które umożliwiają jego identyfikację;
   
• mających siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej, ale nieposiadających takiej siedziby w państwie członkowskim konsumpcji, zidentyfikowanych na potrzeby procedury szczególnej dotyczącej usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych lub usług elektronicznych świadczonych, na rzecz osób niebędących podatnikami, o których mowa w art. 28a - ewidencję transakcji objętych procedurą szczególną rozliczania VAT mają oni obowiązek prowadzić w postaci elektronicznej, zgodnie z wymogami, o których mowa w art. 63c unijnego rozporządzenia wykonawczego;
   
• wykonujących usługi na ruchomym majątku rzeczowym - powinni oni dodatkowo ewidencjonować otrzymywane (lub przemieszczane poza terytorium kraju) towary z uwzględnieniem daty ich otrzymania, danych pozwalających na identyfikację tych towarów oraz daty wydania towaru po wykonaniu usługi;
   
• prowadzących sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju - muszą oni w ewidencji sumować całkowitą wartość netto towarów innych niż wyroby akcyzowe wysyłanych bądź transportowanych do tego samego państwa członkowskiego, aby ustalić czy sprzedaż nie przekroczyła w danym roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych, odpowiadającej kwocie określonej przez państwo członkowskie przeznaczenia dla wysyłanych bądź transportowanych towarów; 
   
• świadczących usługi, których miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju - są oni obowiązani w prowadzonej ewidencji podać nazwę usługi, wartość usługi bez podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze, uwzględniając moment powstania obowiązku podatkowego określany dla tego rodzaju usług świadczonych na terytorium kraju;
   
• prowadzących magazyn konsygnacyjny - powinni oni sporządzać ewidencję towarów wprowadzanych do tego magazynu, zawierającą datę ich wprowadzenia, datę pobrania towarów z magazynu, dane pozwalające na identyfikację towarów, a w przypadku powrotnego przemieszczenia tych towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej w okresie 24 miesięcy od dnia ich wprowadzenia - także dane dotyczące powrotnego przemieszczenia towarów.

Warto zwrócić uwagę na fakt, iż zarówno ustawa o VAT, jak i niektóre przepisy wykonawcze, oprócz ogólnych zasad dotyczących ewidencjonowania, w sposób pośredni wymuszają ewidencjonowanie dodatkowych elementów. Tak jest np. w przypadku szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego. Przykładowo dla usług ubezpieczeniowych i udzielania kredytów ważnym elementem okazuje się uiszczenie zapłaty za usługę. Aby prawidłowo rozliczyć podatek należny, ważne jest zatem ustalenie daty zapłaty i przypisanie transakcji do właściwego miesiąca rozliczeniowego. Jeszcze inne elementy szczególne, które pojawić się muszą w ewidencji, wymagane są np. przepisami art. 120 ustawy, regulującymi rozliczanie podatku w systemie marży. Konieczne jest w tym przypadku "równoległe" ewidencjonowanie cen zakupu i sprzedaży tych samych towarów, aby móc prawidłowo ustalić marżę stanowiącą podstawę opodatkowania.

W przepisach ustawy o VAT nie znajdziemy wprost odpowiedzi na pytanie, czy ewidencji podlega każde zdarzenie mające wpływ na wysokość podatku należnego, czy też można tego dokonać poprzez zestawienie określonej liczby transakcji dokonanej w pewnym okresie czasu.

Należy jednakże zwrócić uwagę, że zakresem przedmiotowym ustawy o VAT objęte są poszczególne czynności wykonywane przez podatników tego podatku (np. dostawa towarów, świadczenie usług itd.). W związku z tym ewidencja powinna zawierać dane dotyczące czynności (przedmiotu) podlegającej opodatkowaniu, wartości (podstawy opodatkowania) tej czynności i stosowną kwotę podatku należnego z tego tytułu.

Jeżeli zestawienie faktur zawiera powyższe treści, wówczas może ono stanowić podstawę wpisu w tzw. ewidencji sprzedaży będącej elementem ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT.

3.2. Prowadzenie ewidencji zakupu

Ewidencja zakupu prowadzona jest w celu określenia wysokości podatku naliczonego, podlegającego odliczeniu w danym okresie rozliczeniowym. Ujmuje się w niej oryginały otrzymanych faktur zakupu i faktur korygujących, dokumenty celne. Ewidencja zakupu powinna zatem zawierać wszystkie te zakupy, od których podatnik w całości (bądź w części) odlicza podatek naliczony.

W ewidencji zakupu powinny być wyszczególnione wszystkie dane, które umożliwiają prawidłowe sporządzenie deklaracji VAT, a zatem:

• numer kolejny w ewidencji,
   
• datę wpływu dokumentu,
   
• numer dokumentu,
   
• nazwę i adres sprzedawcy oraz NIP,
   
• wartość dostawy brutto,
   
• kwoty podatku naliczonego,
   
• wartość zakupów nieopodatkowanych.

Aby podatnik mógł bez problemów sporządzić deklarację podatkową, w ewidencji zakupu warto wyodrębnić te faktury, które dotyczą nabywanych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. W praktyce u podatników, u których zakupy są znacznie zróżnicowane, prowadzonych jest odrębnie kilka rejestrów zakupów, w których ujmuje się osobno zakupy krajowe, zakupy środków trwałych, korekty itp.

Podobnie jak w przypadku ewidencji sprzedaży, ustawodawca nie określił wzoru ewidencji zakupu, w związku z czym każda forma ewidencji zakupu, która zawiera powyższe dane, jest ewidencją prawidłową.

Uwaga

Prowadzenie rejestru zakupów nie jest wymogiem bezwzględnym. Celem tej ewidencji jest wykazanie kwot podatku naliczonego, które podatnik może odliczyć od podatku należnego. Jeśli podatnik zrezygnuje z odliczania podatku naliczonego, lub też odliczenie takie mu nie przysługuje (np. jego sprzedaż podlega zwolnieniu z VAT), to nie musi prowadzić rejestru zakupów.

Z tego samego powodu podatnik nie ma obowiązku ewidencjonowania zakupów zwolnionych od podatku, zakupów dokonanych u podmiotów zwolnionych od podatku oraz innych zakupów, w stosunku do których nie przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego. Z różnych powodów podatnicy ujmują czasami te właśnie zakupy, wskazując je w odrębnych rubrykach jako nieuprawniające do odliczania podatku. Mimo, że brak jest takiego wymogu ustawowego - nie można zarzucić, iż prowadzona w ten sposób ewidencja jest błędna.

3.3. Ewidencje zakupu dotyczące działalności mieszanej

Podatnik, który prowadzi działalność zarówno opodatkowaną, jak i zwolnioną z VAT lub też ogólniej - działalność uprawniającą do odliczania VAT i nieuprawniającą do tego odliczania ma dodatkowe obowiązki ewidencyjne.

Już dokonując zakupu podatnik musi ocenić, czy jest to zakup:

• dający prawo do odliczenia podatku naliczonego,
   
• niedający prawa do odliczenia podatku naliczonego,
   
• dający częściowe prawo do odliczenia.

Klasyfikacja powyższa jest zasadniczym elementem dla prawidłowego rozliczania podatku naliczonego, a podatnik dokonując opodatkowanego zakupu musi ująć go w stosownej ewidencji zakupu.

Uwaga

Podatnik prowadzący działalność opodatkowaną i zwolnioną z VAT musi prowadzić co najmniej kilka ewidencji zakupu, z uwagi na odmienne zasady rozliczania podatku od nabywanych:

• usług i towarów niestanowiących środków trwałych,
   
• nieruchomości oraz
   
• innych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

W ewidencjach tych podatnik powinien dokonywać wpisów dotyczących:

• zakupów towarów niestanowiących środków trwałych i usług związanych wyłącznie z czynnościami dającymi prawo do odliczenia podatku naliczonego,
   
• zakupów nieruchomości związanych wyłącznie z czynnościami dającymi prawo do odliczenia podatku naliczonego,
   
• zakupów innych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, związanych wyłącznie z czynnościami dającymi prawo do odliczenia podatku naliczonego,

- te trzy grupy zakupów (z pewnymi wyłączeniami wynikającymi z art. 88 ustawy o VAT) dają prawo do pełnego odliczania VAT naliczonego;

• zakupów towarów niestanowiących środków trwałych i usług związanych zarówno z czynnościami dającymi prawo do odliczenia podatku naliczonego, jak i niedającymi takiego prawa,
   
• zakupów nieruchomości związanych zarówno z czynnościami dającymi prawo do odliczenia podatku naliczonego, jak i niedającymi takiego prawa,
   
• zakupów innych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, związanych zarówno z czynnościami dającymi prawo do odliczenia podatku naliczonego, jak i niedającymi takiego prawa,

- te trzy grupy zakupów (z zastrzeżeniem analogicznym jak powyżej) uprawniają tylko do częściowego odliczania podatku naliczonego;

• zakupów towarów niestanowiących środków trwałych i usług związanych wyłącznie z czynnościami niedającymi prawa do odliczenia podatku naliczonego,
   
• zakupów nieruchomości związanych wyłącznie z czynnościami niedającymi prawa do odliczenia podatku naliczonego,
   
• zakupów innych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, związanych wyłącznie z czynnościami niedającymi prawa do odliczenia podatku naliczonego,

- te trzy grupy zakupów w ogóle nie uprawniają do odliczania VAT naliczonego.

Ostatnie trzy ewidencje nie są bezwzględnie konieczne, bowiem ustawa nie nakłada na podatników obowiązku ewidencjonowania danych niemających wpływu na rozliczenia w podatku VAT, jednak w praktyce ewidencje te mogą być przydatne, w szczególności w sytuacji gdy zakupione towary zmienią swoje przeznaczenie.

Najwięcej wątpliwości i problemów budzą zakupy związane z działalnością uprawniającą, jak i nieuprawniającą do odliczania VAT. Podatnik prowadzący różne rodzaje działalności zgodnie z regulacjami zawartymi w art. 90-91 ustawy o VAT rozlicza podatek naliczony w kilku etapach.

Ustawodawca określając taką właśnie zasadę obliguje podatnika do prowadzenia zarówno stosownych ewidencji zakupu, jak i sprzedaży, po to aby wyodrębnić zakupy, które muszą być rozliczane etapami i aby móc ustalić strukturę sprzedaży za poszczególne lata podatkowe.

3.4. Rejestrowanie sprzedaży przez detalistów zwolnionych z obowiązku stosowania kasy fiskalnej

Podatnicy podatku VAT, którzy dokonują sprzedaży towarów i usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, z zasady mają obowiązek stosować kasy rejestrujące. Dane zawarte w pamięci kasy fiskalnej są podstawą do rozliczenia podatku należnego. Wielu podatników korzysta jednak ze zwolnienia z obowiązku stosowania kasy rejestrującej na mocy przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. poz. 2177). W takich przypadkach, ewidencja sprzedaży będąca podstawą do sporządzenia deklaracji VAT, prowadzona jest ręcznie.

Wymogi jakie powinna spełniać ewidencja sprzedaży prowadzona przez podatników podatku VAT, niekorzystających ze zwolnienia podmiotowego, określa art. 109 ust. 3 ustawy o VAT.

» Działalność handlowo-usługowa

W sytuacji, gdy podatnik zwolniony jest z obowiązku stosowania kas rejestrujących rozliczanie podatku należnego może być dokonywane w oparciu o regulacje zawarte w art. 84 ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, podatnicy świadczący usługi w zakresie handlu, którzy dokonują sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej od podatku lub opodatkowanej według różnych stawek, a nie są obowiązani prowadzić ewidencji, o której mowa w art. 111 ust. 1 (tj. przy zastosowaniu kas rejestrujących), mogą w celu obliczenia kwoty podatku należnego dokonać podziału sprzedaży towarów w danym okresie rozliczeniowym w proporcjach wynikających z udokumentowanych zakupów z tego okresu, w którym dokonano zakupu. Do obliczenia tych proporcji przyjmuje się wyłącznie towary przeznaczone do dalszej sprzedaży według cen uwzględniających podatek.

Ewidencja sprzedaży w tym przypadku jest niezwykle uproszczona i polega na ewidencjonowaniu kwoty brutto utargu za dany miesiąc.

Sprzedaż opodatkowana według jednej stawki

Sama ewidencja sprzedaży dla rozliczenia podatku należnego na ogół nie jest wystarczająca. Ewidencja ta wystarczy tylko w przypadku gdy podatnik dokonuje sprzedaży towarów lub usług opodatkowanych jednakową stawką podatku.

Uwaga

Jeżeli podatnik dokonuje sprzedaży opodatkowanej tylko jedną stawką podatku - kwotę należnego podatku oblicza się na koniec miesiąca przeliczając wykazany obrót rachunkiem "w stu", tj. z zastosowaniem wzoru:

gdzie:

Ustawodawca przewidział również metodę uproszczoną obliczania kwot podatku. Jak bowiem stanowi art. 85 w powiązaniu z art. 146b ustawy o VAT, w przypadku świadczenia przez podatnika usług, w tym w zakresie handlu i gastronomii, kwota podatku należnego może być obliczana jako iloczyn wartości dostawy i stawki:

1) 18,70% - dla towarów i usług objętych stawką podatku 23%,

2) 7,41% - dla towarów i usług objętych stawką podatku 8%.

Stosując tę metodę uzyskujemy jednak nieco mniej dokładne wyniki.

Sprzedaż opodatkowana według różnych stawek

Na ogół jednak u podatników występuje sprzedaż opodatkowana według różnych stawek lub też część obrotów korzysta ze zwolnienia z VAT i konieczne są dodatkowe obliczenia, aby móc prawidłowo odprowadzić VAT należny.

Podatnik, aby dokonać obliczenia kwot podatku należnego musi wówczas skorzystać ze szczególnej formy ewidencji zakupu z tego samego miesiąca. Ewidencja ta powinna zawierać wszystkie zakupy, także te, które nie są potrzebne do sporządzenia deklaracji podatkowej w części dotyczącej podatku naliczonego. Mowa tu o zakupach towarów ustawowo zwolnionych od podatku oraz zakupach dokonanych u podatników zwolnionych podmiotowo od podatku. Ewidencja taka jest niezbędna dla ustalenia proporcji zakupów według poszczególnych stawek podatkowych (proporcja liczona jest według cen zawierających podatek oraz zwolnionych z VAT), przy czym zakupy dokonane u podatników zwolnionych od podatku klasyfikuje się do poszczególnych kategorii ze względu na stawkę podatku jaka obowiązywałaby, gdyby towary te były zakupione u podatników niekorzystających ze zwolnienia od podatku.

Uwaga

Ewidencja prowadzona w celu "szacunkowego" obliczenia kwot podatku należnego z zastosowaniem art. 84 ust. 1 ustawy o VAT obejmuje tylko towary handlowe.

Po obliczeniu struktury zakupu, tj. ustaleniu jaki procent ogólnych zakupów towarów handlowych stanowią zakupy opodatkowane według poszczególnych stawek podatkowych, podatnik zgodnie z ustawą przyjmuje założenie, że w danym miesiącu struktura sprzedaży i struktura zakupów pokrywają się. Jeżeli zatem zakupy opodatkowane według stawki 8% wynosiły 60% całości opodatkowanych zakupów, to podatnik przyjmuje, że również 60% sprzedaży opodatkowanej jest według tej stawki i jeśli obroty w danym miesiącu wyniosły 3.000 zł, to przyjmuje się, że sprzedaż na kwotę 1.800 zł była opodatkowana według stawki 8%.

Wyliczenie to daje podstawę do prawidłowego wypełnienia części C deklaracji VAT.

Taka metoda jest dopuszczona przepisami, co nie oznacza, że jest to jedyna możliwa metoda obliczania obrotu i kwot podatku należnego. Podatnik może ustalić własną metodę obliczania danych niezbędnych do prawidłowego sporządzania deklaracji.

Można zatem prowadzić szczegółową ewidencję sprzedaży, w której podatnik ewidencjonował będzie każdą transakcję z podziałem na stawki.

» Działalność gastronomiczna

Podatnik świadczący usługi gastronomiczne, który nie ma obowiązku stosowania kasy rejestrującej, musi prowadzić bardziej szczegółową ewidencję sprzedaży w porównaniu do ewidencji dotyczącej działalności handlowej. Powodem tego jest zapis art. 84 ust. 1 ustawy o VAT, który w gastronomii nie zezwala na stosowanie struktury zakupu do obliczenia podatku należnego od dokonanej sprzedaży.

Wynika to stąd, że w gastronomii do wyprodukowania dania opodatkowanego według stawki 8% zużywa się produkty opodatkowane według rożnych stawek, a ponadto na wartość dodaną składają się w znacznym zakresie koszty nabywanych usług oraz koszty pracy.

Dlatego też podatnik, który nie ma obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego za pośrednictwem kas rejestrujących, a dokonuje sprzedaży opodatkowanej według różnych stawek, powinien prowadzić ewidencję sprzedaży z podziałem na poszczególne stawki podatku VAT i rejestrować wszystkie pozycje sprzedaży w ciągu dnia.

Ponieważ ustawodawca nie określił formy prowadzenia ewidencji sprzedaży w gastronomii, to może być to np. zeszyt, w którym będą wpisywane wszystkie pozycje sprzedaży dokonane w ciągu dnia. Po zakończeniu sprzedaży w danym dniu, łączna kwota sprzedaży z podziałem na poszczególne stawki na podstawie sporządzonego dowodu, powinna być przeniesiona do ewidencji sprzedaży VAT.

Wyjątkiem byłaby sytuacja, gdyby podatnik dokonywał wyłącznie sprzedaży usług gastronomicznych opodatkowanych jedną stawką podatkową (8%). W takim bowiem przypadku, aby obliczyć wysokość należnego podatku wystarczyłoby zsumować kwotę uzyskanego przychodu i obliczyć podatek rachunkiem "w stu", tj. według wzoru wskazanego w punkcie 3.4 niniejszego rozdziału lub przemnożyć ten przychód przez stawkę 7,41% (art. 85 ustawy w związku z art. 146b).