Przeniesienie własności nieruchomości w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów

Jak ustalić wysokość przychodu z tytułu przeniesienia własności nieruchomości w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów?

Odpowiedź

Z uzasadnienia

"(...) Wnioskodawca planuje dokonać umorzenia udziałów posiadanych przez udziałowców Spółki w trybie umorzenia dobrowolnego zgodnie z art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (tj. Dz. U. z 2016 r. poz. 1578 ze zm., dalej: »KSH«). Umorzenie udziałów przeprowadzone będzie za wynagrodzeniem, które zostanie określone w całości w formie niepieniężnej w postaci przeniesienia prawa własności nieruchomości przyjętych do ewidencji środków trwałych, zakupionych uprzednio przez Spółkę. Wartość rynkowa niniejszych nieruchomości dla celów planowanej transakcji zostanie ustalona przez biegłego rzeczoznawcę w operacie szacunkowym. Wnioskodawca przewiduje, że ich wartość nie będzie przewyższała wartości umarzanych udziałów.

Należy wskazać, że zasady umarzania udziałów reguluje art. 199 KSH. Zgodnie z art. 199 § 1 KSH, udział w takiej spółce może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy jej umowa tak stanowi. Umorzenie udziału może nastąpić za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe), przy czym przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki. Umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział (art. 199 § 2 KSH). Stosownie do art. 199 § 7 KSH, w razie umorzenia wymagającego obniżenia kapitału zakładowego, umorzenie to następuje z chwilą obniżenia kapitału zakładowego.

Jak wynika z treści powołanych przepisów, podstawą dla dokonania dobrowolnego umorzenia udziałów przez spółkę jest ich nabycie od udziałowców. Kwestia ustalenia wynagrodzenia dla wspólnika za zbywane w celu umorzenia udziały pozostawiona została przy tym swobodzie stron.

Ponieważ unormowania KSH nie regulują kwestii formy wynagrodzenia za zbywane udziały należy przyjąć, że dopuszczalna jest wypłata wynagrodzenia zarówno w formie pieniężnej, jak i niepieniężnej. Podjęcie decyzji w zakresie wypłaty wynagrodzenia niepieniężnego może być podyktowane różnymi względami, np. brakiem gotówki na wypłatę, także pochodzącej z zewnętrznych źródeł finansowania, np. pożyczki czy kredytu. Spółka może także za bardziej racjonalne z ekonomicznego punktu widzenia uznać przekazanie określonych składników swoich aktywów udziałowcowi uprawnionemu do wypłaty wynagrodzenia niż ich odpłatne zbycie, a dopiero następnie wypłatę gotówki (w tym przypadku oszczędza np. na kosztach związanych ze zbyciem majątku).

Stosownie do art. 14a ust. 1 updop, w przypadku gdy podatnik przez wykonanie świadczenia niepieniężnego reguluje w całości lub w części zobowiązanie, w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), dywidendy, umorzenia albo zbycia w celu umorzenia udziałów (akcji), przychodem takiego podatnika jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia. Jeżeli jednak wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego jest wyższa niż wysokość zobowiązania uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia niepieniężnego. Przepisy art. 14 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio.

W przypadku opisanym we wniosku, Spółka dokonuje umorzenia udziałów posiadanych przez udziałowców Spółki za wynagrodzeniem określonym w formie niepieniężnej w postaci przeniesienia prawa własności nieruchomości, których wartość nie będzie przewyższała wartości umarzanych udziałów. Zatem, Spółka uzyska z tego tytułu przychód w wysokości wynikającej z art. 14a updop, tj. w wysokości wartości umarzanych udziałów.

Reasumując, za prawidłowe należy uznać stanowisko Spółki, zgodnie z którym przychodem z dobrowolnego umorzenia udziałów w zamian za świadczenie niepieniężne w postaci przeniesienia prawa własności nieruchomości będzie wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia chyba, że wartość rynkowa nieruchomości będzie wyższa niż wysokość zobowiązania - wówczas przychodem dla Spółki będzie ta wyższa wartość".

(interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 kwietnia 2017 r., nr 2461-IBPB-1-3.4510.26.2017.1.APO)