Transport wykonywany w całości poza terytorium kraju

Czy mamy prawo do opodatkowania stawką VAT 0% usługi transportu towarów z Niemiec do Szwajcarii jeśli usługa ta na żadnym odcinku nie jest wykonywana na terytorium Polski? Usługę świadczymy jako podwykonawca polskiej firmy i jedynym dokumentem jaki posiadamy jest międzynarodowy list przewozowy. Czy są to wystarczające dowody na potwierdzenie wykonania transportu międzynarodowego?

Miejsce opodatkowania usług spedycyjnych ustala się zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 28b ustawy o VAT, tj. w miejscu, gdzie nabywca posiada siedzibę działalności gospodarczej. Usługi spedycyjne, o których mowa w pytaniu wykonywane są na zlecenie polskiego podatnika, co oznacza, że opodatkowane będą na terytorium kraju.

Stawka VAT właściwa dla tej usługi uzależniona jest od rodzaju wykonywanego transportu, z którym usługa spedycyjna jest związana. Jeśli jest to transport międzynarodowy, wówczas obowiązuje stawka VAT 0% (art. 83 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT). Jeśli będzie to transport wewnątrzwspólnotowy i krajowy, to obowiązującą stawką jest generalnie 23%.

Transport międzynarodowy oznacza przewóz towarów wykonywany częściowo w Polsce i częściowo poza nią, z przekroczeniem granic terytorium UE.

Lista przypadków, w których mamy do czynienia z międzynarodowym transportem towarów została określona w art. 83 ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT i jest to przewóz lub inny sposób przemieszczania towarów:

a) z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej,

b) z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium kraju,

c) z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju (tranzyt),

d) z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej lub z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju.

Co jednak istotne, w definicji transportu międzynarodowego nie przewidziano przypadku, gdy usługa wykonana jest w całości poza terytorium naszego kraju. Jeśli więc transport jest wykonywany pomiędzy dwoma rożnymi państwami, ale trasa na żadnym jej odcinku nie przebiega przez terytorium Polski, nie można mówić o transporcie międzynarodowym. Zastosowanie stawki VAT 0% w takim przypadku jest niemożliwe.

Oprócz transportu międzynarodowego, o którym mowa w ustawie o VAT, również kilka innych przypadków usług transportowych opodatkowanych jest stawką VAT 0%. Przepis § 6 ust. 1 rozporządzenia w sprawie obniżonych stawek zezwala na stosowanie preferencyjnej stawki VAT m.in. w stosunku do usług:

• transportu towarów, jeśli jest on wykonywany w całości na terytorium kraju i stanowi część usługi transportu międzynarodowego;
   
• wewnątrzwspólnotowego transportu towarów, jeżeli transport ten stanowi część usługi transportu międzynarodowego;
   
• transportu towarów świadczonych na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 28a ustawy, którego siedziba, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub stałe miejsce zamieszkania znajduje się w Polsce, a transport jest w całości wykonywany poza terytorium kraju:
   
• z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej lub
   
• z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju.

Należy podkreślić, że zastosowanie obniżonej stawki VAT do usług transportowych wykonywanych w całości poza terytorium kraju, jest możliwe wówczas, gdy usługa świadczona jest na rzecz polskiego podatnika.

Dodatkowo, zgodnie z § 6 ust. 2 rozporządzenia, usługę można opodatkować stawką VAT 0% pod warunkiem, że podatnik posiada odpowiednie dokumenty, o których mowa w art. 83 ust. 5 pkt 1 ustawy.

W przypadku transportu towarów przez przewoźnika lub spedytora dowodami tymi są następujące dokumenty: list przewozowy lub dokument spedytorski (kolejowy, lotniczy, samochodowy, konosament morski, konosament żeglugi śródlądowej), stosowany wyłącznie w komunikacji międzynarodowej, lub inny dokument, z którego jednoznacznie wynika, że w wyniku przewozu z miejsca nadania do miejsca przeznaczenia nastąpiło przekroczenie granicy z państwem trzecim oraz faktura wystawiona przez przewoźnika (spedytora).

Zatem, transport towarów z Niemiec do Szwajcarii opodatkowany jest w miejscu, gdzie usługobiorca ma swoją siedzibę. Jeśli nabywcą tych usług będzie polski podatnik, to usługa będzie podlegała opodatkowaniu w Polsce z zastosowaniem stawki VAT 0%.