Zbiorcze faktury korygujące w świetle VAT

Elementy zbiorczej faktury korygującej

Generalnie zbiorcza faktura korygująca powinna zawierać wszystkie dane typowe dla "zwykłej" korekty, czyli (art. 106j ust. 2 ustawy o VAT):

• wyrazy "FAKTURA KORYGUJĄCA" albo wyraz "KOREKTA",
   
• numer kolejny oraz datę jej wystawienia,
   
• dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:
   
• określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-6 ww. ustawy (tj. datę wystawienia, kolejny numer, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę, imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy, numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności opodatkowanych VAT, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury),
   
• nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą,
   
• przyczynę korekty,
   
• jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego - odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej,
   
• w przypadkach innych niż wskazane powyżej - prawidłową treść korygowanych pozycji.

Przepisy ustawy o VAT umożliwiają wystawienie jednej faktury korygującej dla jednej lub większej ilości transakcji bądź też do wszystkich transakcji dla jednego odbiorcy.

W przypadku gdy podatnik udziela opustu lub obniżki ceny w odniesieniu do wszystkich dostaw towarów i usług dokonywanych lub świadczonych na rzecz jednego odbiorcy w danym okresie rozliczeniowym może wystawić zbiorczą fakturę korygującą (art. 106j ust. 3 ustawy o VAT). Taka korekta powinna dodatkowo zawierać wskazanie okresu, do którego odnosi się udzielany opust lub obniżka. Zbiorcza faktura korygująca może nie zawierać danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy o VAT (NIP nabywcy, daty dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub świadczenia usługi lub otrzymania całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności opodatkowanych VAT, gdy data ta będzie różna od daty wystawienia faktury) oraz nazwy (rodzaju) towaru lub usługi objętych fakturą.

Zmniejszenie VAT należnego na skutek wystawienia zbiorczej faktury korygującej

Faktury korygujące wystawione w związku z przyznaniem rabatu, udzieleniem opustu lub obniżki ceny (korekty "in minus"), pomniejszają generalnie u sprzedawcy podstawę opodatkowania i kwotę podatku należnego w rozliczeniu za okres (miesiąc, kwartał), w którym nabywca tę korektę otrzymał. Warunkiem jest jednak otrzymanie potwierdzenia odbioru tej korekty przez nabywcę przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za ten okres. Jeżeli potwierdzenie otrzymania przez nabywcę faktury korygującej podatnik otrzyma po ww. terminie, fakturę korygującą będzie mógł rozliczyć w miesiącu (kwartale) otrzymania tego potwierdzenia.

UWAGA! W niektórych przypadkach uzyskanie potwierdzenia odbioru korekty przez nabywcę nie jest konieczne, aby obniżyć podstawę opodatkowania/kwotę VAT należnego (patrz: art. 29a ust. 15 ustawy o VAT). Dotyczy to m.in. sytuacji, gdy podatnik nie uzyskał potwierdzenia mimo udokumentowanej próby doręczenia faktury korygującej i z posiadanej dokumentacji wynika, że nabywca towaru lub usługobiorca wie, że transakcja została zrealizowana zgodnie z warunkami określonymi w fakturze korygującej.

Powyższe regulacje mają zastosowanie także w przypadku zbiorczej faktury korygującej.

Kurs do przeliczenia kwot wykazanych w zbiorczej fakturze korygującej

W przypadku, gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się generalnie według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego (podatnik może przeliczania tych kwot na złote dokonywać według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro). Od tej zasady są pewne wyjątki, ale je tu pomijamy.

Przepisy ustawy o VAT nie precyzują, jaki kurs stosować do przeliczenia kwot wykazywanych w walucie obcej na fakturach korygujących. Zazwyczaj jednak uznaje się, że należy tu przyjąć kurs, jaki zastosowano do przeliczenia faktury pierwotnej (czyli najczęściej średni kurs NBP z dnia poprzedzającego dzień dokonania dostawy towaru/wykonania usługi). Problem pojawia się w przypadku, gdy podatnik przyznaje rabat do wszystkich dostaw zrealizowanych w danym okresie. Konieczność przeliczenia kwot wykazanych w tej korekcie według kursu właściwego dla transakcji pierwotnej byłaby dużym utrudnieniem, a w niektórych przypadkach mogłoby to być wręcz niemożliwe. Minister Finansów w interpretacji indywidualnej z 25 lutego 2014 r., nr PT8/033/178/653/12/14/WCX/RD-18386 wyjaśnił jednak, że w takim przypadku należy stosować kurs NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej (lub odpowiedni kurs EBC). W interpretacji tej czytamy:

"(...) przyznany rabat kwotowy dotyczy wprawdzie wszystkich dostaw towarów lub usług dokonanych w danym okresie dla jednego odbiorcy, to jednak należy uznać, że udzielony jest on de facto w konkretnym momencie, a na potwierdzenie tego zdarzenia wystawiana jest faktura korygująca. A zatem Wnioskodawca powinien dokonać przeliczenia na złote kwoty wykazanej na zbiorczej fakturze korygującej w walucie obcej według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia tej faktury. (...)"

Podobnie uznał również Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z 7 lutego 2017 r., nr 2461-IBPP4.4512.145.2016.2.LG.