Przychód pracownika

Co do zasady, każde świadczenie, jakie pracownik uzyskuje od pracodawcy w związku z łączącym go z nim stosunkiem pracy, stanowi dla tego pracownika przychód ze stosunku pracy. Jak bowiem wynika z art. 12 ust. 1 ustawy o PDOF, za przychody ze stosunku pracy uważa się nie tylko wynagrodzenie zasadnicze, ale także m.in. świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, czy też wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z art. 12 ust. 2a-2c ustawy o PDOF, wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych ustala się w wysokości:

1) 250 zł miesięcznie - dla samochodów o pojemności silnika do 1.600 cm³,

2) 400 zł miesięcznie - dla samochodów o pojemności silnika powyżej 1.600 cm³.

Gdy pracownik nieodpłatnie wykorzystuje samochód służbowy do celów prywatnych przez część miesiąca, to wartość świadczenia ustala się za każdy dzień wykorzystywania samochodu do celów prywatnych w wysokości 1/30 ww. kwot.

W niektórych przypadkach przychód podatkowy powstanie mimo, że pracownik płaci za wykorzystanie samochodu do celów prywatnych. Będzie tak, jeśli płacona przez niego kwota nie przekracza ww. limitów.

UWAGA! Jeśli świadczenie przysługujące pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych jest częściowo odpłatne, to przychodem pracownika jest różnica pomiędzy wartością ustaloną według ww. zasad i odpłatnością ponoszoną przez pracownika.

To oznacza, że jeżeli pracownik zapłaci za używanie samochodu służbowego kwotę niższą niż ww. limity, to różnica będzie jego przychodem. Gdy natomiast pracownik zapłaci kwotę równą lub wyższą od powyższych limitów, wówczas nie powstanie u niego przychód.

"(...) nieodpłatne świadczenie pracodawcy polegające na umożliwieniu wykorzystania paliwa zakupionego przez pracodawcę do celów prywatnych jest odrębnym świadczeniem, którego wartość należy określić stosując cenę zakupu paliwa poniesioną przez pracodawcę (art. 11 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych)."

Gdyby natomiast pracownik zwracał pracodawcy kwotę stanowiącą równowartość ceny paliwa zużytego przez niego do wyjazdów prywatnych, wówczas nie powstałby u niego przychód podatkowy.

Jeśli w związku z używaniem samochodu służbowego do celów prywatnych pracownik uzyskuje przychód (mimo, że w części zapłaci za to używanie), to kwotę tego przychodu pracodawca dolicza do innych przychodów uzyskanych przez tę osobę w danym miesiącu ze stosunku pracy. Od łącznej kwoty tych przychodów pracodawca ma obowiązek (jako płatnik) obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, według zasad przewidzianych dla opodatkowania przychodów ze stosunku pracy, tj. zgodnie z regulacjami zawartymi w art. 32 i 38 ustawy o PDOF.

Warto w tym miejscu wskazać, że odmienne stanowisko (od poglądu prezentowanego przez Ministerstwo Finansów) wyraził WSA we Wrocławiu w wyroku z 23 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Wr 1595/15 uznając, że ryczałt za używanie samochodów służbowych do celów prywatnych pracowników obejmuje także koszty paliwa.

Na dzień oddania niniejszego dodatku do druku ww. wyrok pozostaje nieprawomocny, przy czym należy się spodziewać jego zaskarżenia do NSA. Tym niemniej rozstrzygnięcie WSA wskazuje, że zasadność ustalania przychodu u pracowników w omawianym zakresie nie jest jednoznacznie przesądzona.

Do przywołanego wyroku odniósł się Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 22 listopada 2016 r., nr 1462-IPPB4.4511.1158.2016.2.MS2, wyrażając następujący pogląd:

"(...) Za nieuzasadnione należy uznać stanowisko WSA we Wrocławiu, że "nie ma żadnego uzasadnienia, aby jeden rodzaj tych wydatków - jakim są wydatki na paliwo - uznać za stanowiące odrębne świadczenia. Jak słusznie skarżąca podkreśliła nie jest możliwe wykorzystywanie samochodu bez zakupu paliwa. Na takie rozumienie przepisu wskazuje także przyjęta przez ustawodawcę konstrukcja określania wysokości ryczałtu. Został on mianowicie powiązany z pojemnością silnika samochodu. Jest to zaś parametr warunkujący w pierwszej kolejności zużycie paliwa."

Należy zauważyć, że ustawodawca zastosował to kryterium wyłącznie w celu zróżnicowania wartości otrzymanego świadczenia, gdyż ceny wypożyczenia samochodu są również uzależnione od klasy samochodu, na którą wpływa także pojemność silnika warunkującego moc wypożyczanego auta.

Dodatkowo należy zauważyć, że ustalenie wewnętrznych regulacji jest istotne dla pracodawcy, także z uwagi na koszty prowadzenia działalności gospodarczej, bowiem udostępniając pracownikowi samochód służbowy do celów prywatnych ma on prawo zaliczyć do kosztów podatkowych wydatki na paliwo zużywane przez pracownika w jazdach innych niż służbowe, ale tylko wówczas, gdy wydatki z tytułu udostępnienia paliwa stanowią przychód ze stosunku pracy po stronie pracownika. W innym przypadku wydatki pracodawcy na zakup paliwa zużywanego przez pracownika do celów prywatnych nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów pracodawcy, gdyż nie spełniają warunków określonych w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kwota ryczałtu określona w ustawie nie obejmuje zatem kosztów paliwa, w sytuacji, gdy samochód służbowy wykorzystywany jest do celów prywatnych pracownika.

Reasumując, w sytuacji gdy Wnioskodawca zdecyduje się dodatkowo pokrywać wydatki pracownika na paliwo zużyte w innych celach niż służbowych, wówczas wartość tego paliwa stanowi opodatkowany przychód pracownika ze stosunku pracy, którego wysokość Wnioskodawca jako płatnik powinien ustalić na podstawie art. 12 ust. 2 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. (...)"

Zaznaczamy, że ww. wyrok WSA we Wrocławiu nie jest odosobniony. Podobnie orzekł WSA w Krakowie w wyroku z 8 grudnia 2016 r., sygn. akt I SA/Kr 1247/16, WSA w Warszawie w wyroku z 5 maja 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1925/15, czy WSA w Opolu w wyroku z 6 maja 2016 r., sygn. akt I SA/Op 68/16.