Upoważnione podmioty gospodarcze - wydłużenie terminu na rozliczenie VAT

Zgodnie z art. 33 ust. 4 ustawy o VAT, podatnik jest zobowiązany do zapłaty VAT z tytułu importu towarów w ciągu 10 dni, licząc od dnia powiadomienia przez organ celny o wysokości należności podatkowych. Termin ten jest zbieżny z terminem płatności należności celnych. Istnieje jednak szczególna grupa przedsiębiorców, spełniających wysokie standardy dotyczące wypłacalności finansowej, prowadzenia ewidencji handlowych, bezpieczeństwa towarów, ewidencji i systemów informatycznych określanych jako upoważnione podmioty gospodarcze (AEO), które uprawnione są do realizacji pewnego katalogu korzyści określonych w przepisach unijnych oraz ułatwień w zakresie obsługi wprowadzonych przez Służbę Celną.

Wyjaśnijmy w pierwszej kolejności, kto jest takim upoważnionym podmiotem.

Upoważniony przedsiębiorca (AEO) jest to przedsiębiorca posiadający jedno z wymienionych poniżej świadectw:

• AEO C - uproszczenia celne,
   
• AEO S - bezpieczeństwo i ochrona,
   
• AEO F - uproszczenia celne/bezpieczeństwo i ochrona.

Przyznanie statusu AEO to uznanie przedsiębiorcy za Upoważniony Podmiot Gospodarczy, tj. podmiot uprzywilejowany, któremu przysługuje szereg udogodnień przy dokonywaniu obrotu towarowego. Status AEO przyznany w jednym państwie członkowskim Unii Europejskiej jest uznawany w całej Wspólnocie.

Świadectwo AEO jest gwarancją przestrzegania przez przedsiębiorcę przepisów prawa wspólnotowego przy dokonywaniu międzynarodowych transakcji.

Status AEO może zostać udzielony każdemu przedsiębiorcy posiadającemu siedzibę na obszarze celnym Wspólnoty, który:

• przestrzega wymogów celnych,
   
• posiada odpowiedni system zarządzania ewidencjami handlowymi i, gdzie zachodzi taka potrzeba, ewidencjami transportowymi, który umożliwia właściwą kontrolę celną,
   
• odpowiednio udokumentuje wypłacalność,
   
• stosuje wymagane standardy bezpieczeństwa i ochrony.

Posiadacz świadectwa AEO w zależności od rodzaju statusu, korzysta z następujących ułatwień:

• podlega mniejszej niż inni przedsiębiorcy liczbie kontroli fizycznych i kontroli dokumentów,
   
• w przypadku wytypowania go do kontroli jest ona przeprowadzana w sposób priorytetowy,
   
• jest uprawniony do wcześniejszego powiadomienia o wytypowaniu przesyłki do kontroli,
   
• jest uprawniony do składania przywozowej deklaracji skróconej z ograniczonym zakresem danych bezpieczeństwa,
   
• ma możliwość wnioskowania o przeprowadzenie kontroli w innym miejscu niż urząd celny,
   
• ma możliwość odstąpienia od żądania złożenia zabezpieczenia, gdy przepisy prawa celnego przewidują jego fakultatywne złożenie, np. w przypadku gospodarczych procedur celnych,
   
• wszelkie wnioski np. o wydanie pozwolenia, zaświadczeń, korekty zgłoszeń celnych itp. składanych przez lub na rzecz posiadaczy AEO są obsługiwane priorytetowo,
   
• osobom wyznaczonym do kontaktu z organami celnymi są udostępnianie informacje o zmianach przepisów celnych, instrukcji itp. w formie newsletterów przesyłanych na skrzynki elektroniczne,
   
• ma możliwość, iż jego status będzie uznawany w krajach trzecich.

Uzyskanie pozwolenia na korzystanie z uproszczeń celnych wymaga spełnienia kryteriów zbieżnych z wymaganiami AEO. Dlatego wszystkie podmioty posiadające lub ubiegające się o umożliwienie korzystania z procedur uproszczonych muszą spełnić analogiczne wymagania.

W przypadku, gdy przedsiębiorca wnioskujący o przyznanie pozwolenia na stosowanie procedur uproszczonych, posiada świadectwo AEO uznaje się, że kryteria i warunki niezbędne do otrzymania pozwolenia na stosowanie uproszczenia są spełnione.

Do końca 2014 r. przedsiębiorcy posiadający świadectwo AEO nie mieli w Polsce takich uprawnień podatkowych w zakresie rozliczania podatku VAT, jak podmioty korzystające z procedury uproszczonej, choć uzyskanie tego świadectwa wymaga spełnienia wielu bardzo rygorystycznych kryteriów.

Od 1 stycznia 2015 r. obowiązuje art. 33a ust. 12 ustawy, który uprawnia podatnika VAT posiadającego status upoważnionego podmiotu gospodarczego w rozumieniu art. 38 Unijnego Kodeksu Celnego, działającego we własnym imieniu i na własną rzecz lub w imieniu i na rzecz którego zgłoszenie celne składa przedstawiciel bezpośredni w rozumieniu przepisów celnych do rozliczania kwoty podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów.

Przepisy art. 33a ust. 2-4, 6, 7 oraz 9-11, które obowiązują przedsiębiorców stosujących procedurę uproszczoną, stosuje się również do upoważnionych podmiotów gospodarczych.

Podatnicy posiadający status upoważnionego podmiotu gospodarczego mogą rozliczać VAT od importu towarów w deklaracji VAT jeśli:

1) działają we własnym imieniu i na własną rzecz lub

2) w imieniu i na rzecz których jest składane zgłoszenie celne przez przedstawiciela bezpośredniego w rozumieniu przepisów celnych.

Warunki i zasady rozliczania VAT przez podmioty mające status AEO są takie same, jakie stosują pozostali podatnicy rozliczający VAT poprzez deklarację, czyli określone w art. 33a ust. 2-4, 6, 7 oraz 9-11 ustawy o VAT.