Dodatkowe badanie techniczne samochodu

(wyrok WSA w Olsztynie z 17 marca 2016 r., sygn. akt I SA/Ol 54/16, orzeczenie nieprawomocne)

(...) Istota sporu w przedmiotowej sprawie sprowadza się w gruncie rzeczy do konkluzji, czy strona skarżąca w okresie od kwietnia do sierpnia 2014 r. miała prawo do odliczenia podatku naliczonego w pełnej wysokości 100% z faktur dokumentujących nabycie: w maju, lipcu i sierpniu 2014 r. czterech nowych samochodów ciężarowych, oleju napędowego, części, usług naprawczych i akcesoriów do samochodów ciężarowych nabytych przed 1 kwietnia 2014 r. i użytkowanych w prowadzonej działalności gospodarczej. (...)

Organ II instancji przyjął, że zgodnie z obowiązującymi od dnia 1 kwietnia 2014 r. nowymi zasadami dotyczącymi odliczania podatku od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku, co do zasady, przysługuje tylko w odniesieniu do wydatków związanych z pojazdami, które wykorzystywane są wyłącznie do celów działalności gospodarczej. Organ odwoławczy wskazał, że spełnienie wymagań technicznych dla wskazanych powyżej pojazdów stwierdza się na podstawie dodatkowych badań technicznych przeprowadzonych przez okręgową stację kontroli pojazdów oraz wydanego przez nią zaświadczenia, jak również dowodu rejestracyjnego z właściwą adnotacją o spełnieniu tych wymagań. (...)

Dopiero wtedy, według Organu, taki pojazd może być uznany za wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika. Podatek naliczony od wydatków związanych z takim pojazdem może być wówczas w całości odliczony (...).

(...) Materialną podstawą do pełnego prawa do odliczenia wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, według art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy o VAT, jest konstrukcja pojazdu, a nie wpis w dowodzie rejestracyjnym, który tylko potwierdza, zgodnie z art. 86a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT, że pojazd spełnia określone wymogi konstrukcyjne, zawarte w art. 86a ust. 9 pkt 1 i 2 ustawy o VAT. (...)

W art. 86a ust. 11 ustawy o VAT, ustawodawca przewidział w określonych przypadkach ograniczenie prawa do odliczenia w przypadku, gdy w pojeździe samochodowym dokonano zmian, wpływających na parametry techniczne pojazdu.

Tylko w przypadku, gdy nie można określić dnia wprowadzenia zmian ograniczenie prawa do odliczenia wiąże się z okresem rozliczeniowym, w którym podatnik wykaże, że pojazd spełniał wymagania, o których mowa w ust. 9 pkt 1 lub 2. Owo «wykazanie» ma związek z cechami technicznymi samochodu, a nie z adnotacją w dowodzie rejestracyjnym. Należy zatem zgodzić się ze stanowiskiem strony skarżącej, że zaświadczenie i wpis w dowodzie rejestracyjnym są tylko potwierdzeniem, że dany samochód spełnia wymogi, zawarte w art. 86a ust. 9 pkt 1 i 2 ustawy o VAT. Świadczy o tym wprost zapis art. 86a ust. 10 pkt 1, gdzie ustawodawca wyraźnie określił, że «spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych określonych w ust. 9 pkt 1 i 2 stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań». Przedmiotem normy ograniczającej zasięg działania przepisu art. 86a ust. 1 ustawy o VAT, zawartej w art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a), jest samochód określonego rodzaju, a nie dokument zaświadczający, że ów samochód do tego rodzaju należy. Przy czym brak jest przepisu, który uzależniałby ograniczenie prawa do odliczenia od terminu uzyskania zaświadczenia i wpisu w dowodzie rejestracyjnym. Taki przepis funkcjonuje jedynie w przypadkach określonych przepisem art. 86a ust. 11 ustawy o VAT. (...)

W rezultacie należy uznać, że sporne pojazdy z uwagi na ich cechy konstrukcyjne mogły być wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej i tak też były wykorzystywane, to skarżącemu przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku w wysokości 100%. (...)

W związku z tym Sąd nie podziela poglądu, że w przypadku niespełnienia wymogu przeprowadzenia dodatkowego badania technicznego, w terminach określonych w ustawie, podatnikom będzie przysługiwać prawo do pełnego odliczenia VAT, ale tylko od wydatków poniesionych począwszy od dnia spełnienia wymogów (co do przeprowadzenia dodatkowego badania technicznego wraz z adnotacją w dowodzie rejestracyjnym). (podkreślenie redakcji).

Trudno bowiem zgodzić się z poglądem, że niespełnienie warunków co do terminu badania technicznego definitywnie uniemożliwia skorzystanie z pełnego prawa do odliczenia VAT. Tylko bowiem w art. 86a ust. 11 ustawy VAT wskazano, że «W przypadku gdy w pojeździe samochodowym, dla którego wydano zaświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 1, zostały wprowadzone zmiany, w wyniku których pojazd nie spełnia wymagań, o których mowa w ust. 9 pkt 1 lub 2, uznaje się, że pojazd nie jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej». Jako zasadę przyjmuje się, że nie jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej, od dnia wprowadzenia zmian.

Tylko i wyłącznie ustawodawca w tym przypadku wprowadził zasadę, że termin przeprowadzenia badań technicznych ma charakter materialnoprawny. Świadczy o tym zapis, że pojazd nie jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej, od dnia wprowadzenia zmian. W tej dacie podatnik traci prawo do podatku naliczonego w pełnej wysokości. Natomiast w dacie wykonania badania technicznego i uzyskania zaświadczenia i adnotacji w dowodzie rejestracyjnym, podatnik odzyskuje prawo do podatku naliczonego w pełnej wysokości. (...)"