Limity dla celów rachunkowości

» W 2016 r. mniej podmiotów na księgach rachunkowych?

Księgi rachunkowe muszą prowadzić osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, jeżeli ich przychody, za poprzedni rok podatkowy (obrotowy - według ustawy o rachunkowości) wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość 1.200.000 euro (por. art. 24a ust. 4 ustawy o PDOF oraz art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości).

Wskutek nowelizacji art. 24a ust. 6 ustawy o PDOF oraz art. 3 ust. 3 ustawy o rachunkowości (wprowadzonej w życie 23 września 2015 r. - Dz. U. poz. 1333), przeliczenia kwoty wyrażonej w euro na walutę polską dokonuje się po średnim kursie ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy/obrotowy (przed zmianą był to 30 września).

Kursem obowiązującym na ten dzień jest kurs równy 4,2437 zł/euro (wynikający z tabeli kursów średnich NBP z dnia 1 października 2015 r., nr 191/A/NBP/2015), wobec czego kwota ta wynosi 5.092.440 zł.

Zatem, jeżeli suma osiągniętych w 2015 r. przychodów w ww. podmiotach wyniosła co najmniej 5.092.440 zł, to od 1 stycznia 2016 r. istnieje obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Przy ustaleniu ww. obowiązku uwzględnia się przychody określone w ustawie o PDOF, a w podmiotach prowadzących już księgi rachunkowe - dodatkowo przychody określone w ustawie o rachunkowości.

W myśl ustawy o PDOF, są to przychody, o których mowa w art. 14 tej ustawy, czyli przychody z działalności gospodarczej, a według ustawy o rachunkowości - są to przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych, czyli bez zysków nadzwyczajnych i pozostałych przychodów operacyjnych.

W związku z tym podatnicy, którzy w 2015 r. prowadzili:

• podatkową księgę przychodów i rozchodów - przyjmują przychody określone w ustawie o PDOF,
   
• księgi rachunkowe - ustalają przychody według ustawy o PDOF oraz według ustawy o rachunkowości.

Ponieważ w 2015 r. omawiany limit wynosił 5.010.600 zł, obecny jego wzrost do 5.092.440 zł (a więc prawie o 82.000 zł) mógł spowodować w 2016 r. zmniejszenie liczby podmiotów zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Należy jednak zauważyć, że w wyniku nowelizacji ustawy o PDOF (z 9 kwietnia 2015 r.), obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy również osób prowadzących działy specjalne produkcji rolnej, rozliczających się dotychczas na podstawie norm szacunkowych, których przychody za 2015 r. osiągnęły ww. limit.

» Sprawozdania finansowe jednostek mikro za 2016 r.

W myśl art. 3 ust. 1a pkt 3 ustawy o rachunkowości, jednostkami mikro w rozumieniu tej ustawy są m.in. osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, jeżeli przychody netto tych jednostek ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych wyniosły równowartość w walucie polskiej nie mniej niż 1.200.000 euro i nie więcej niż 2.000.000 euro za poprzedni rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą - w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą - w stosunku do których organ zatwierdzający podjął decyzję w sprawie sporządzania sprawozdania finansowego przewidzianego dla jednostek mikro.

Podobnie jak w przypadku limitu dotyczącego obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych, w wyniku nowelizacji ustawy, wielkości wyrażone w euro przelicza się na walutę polską po średnim kursie ogłoszonym przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok obrotowy (poprzednio był to 30 września).

Oznacza to, że dla potrzeb ustalenia możliwości uznania osoby fizycznej, spółki cywilnej osób fizycznych, spółki jawnej osób fizycznych oraz spółki partnerskiej za jednostkę mikro w 2016 r., konieczne jest przeliczenie kwoty 1.200.000 euro i 2.000.000 euro po kursie z 1 października 2015 r.:

1.200.000 euro × 4,2437 zł/euro = 5.092.440 zł,

2.000.000 euro × 4,2437 zł/euro = 8.487.400 zł.

Zatem w 2016 r. jednostkami mikro mogą być ww. jednostki, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych wyniosły równowartość w walucie polskiej nie mniej niż 5.092.440 zł i nie więcej niż 8.487.400 zł za poprzedni rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą - w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą.

Natomiast możliwość sporządzenia sprawozdania finansowego przewidzianego dla jednostek mikro w 2015 r. miały m.in. osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych wyniosły równowartość w walucie polskiej nie mniej niż 5.010.600 zł (1.200.000 euro) i nie więcej niż 8.351.000 zł (2.000.000 euro) przeliczonych po kursie średnim NBP z 30 września 2014 r. równym 4,1755 zł/euro, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych dopiero w 2015 roku - nie przekroczyły tych wielkości w tym pierwszym roku, czyli w 2015 r.

W każdym przypadku konieczne jest podjęcie przez organ zatwierdzający decyzji w tej sprawie (tj. decyzji o sporządzaniu sprawozdania finansowego przewidzianego dla jednostek mikro).