Ustalenie prawa do ulgi dla rodzin 4+

Podatnik ma czworo dzieci, z których troje jest małoletnich, a czwarte - pełnoletnie. Dziecko pełnoletnie w tym roku zdało maturę i po wakacjach podjęło dalszą naukę. Natomiast w okresie wakacji pracowało za granicą, a zarobki mieściły się w limicie określanym na podstawie renty socjalnej. Czy w takiej sytuacji podatnik, którego przychody z pracy nie przekroczą 85.528 zł, jest uprawniony do tzw. ulgi dla rodzin 4+?

Tak, w przedstawionych okolicznościach zachodzą przesłanki do objęcia przychodów osiąganych ze stosunku pracy zwolnieniem od podatku.

Ulga dla rodzin 4+ polega na objęciu zwolnieniem od podatku dochodowego, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85.528 zł, przychodów uzyskanych z tytułów wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 153 updof, w tym m.in. ze stosunku pracy. Zwolnienie może zastosować podatnik będący m.in. rodzicem, który w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci:

• małoletnich - wykonywał władzę rodzicielską, lub
• pełnoletnich uczących się dzieci - wykonywał ciążący na nim obowiązek alimentacyjny.

W odniesieniu do dzieci małoletnich oraz do dzieci pełnoletnich, które otrzymują zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, okoliczność osiągania przez nie dochodów (przychodów) oraz ich wysokość nie ma znaczenia dla celów stosowania omawianej ulgi. Inaczej jest w przypadku dzieci pełnoletnich do ukończenia 25 roku życia, uczących się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Polsce oraz w innym państwie. W ich przypadku ulgę stosuje się, jeżeli łączna wysokość uzyskanych przez to dziecko w roku podatkowym:

• dochodów - z wyjątkiem renty rodzinnej - podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 updof lub dochodów kapitałowych, o których mowa w art. 30b updof (np. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, udziałów/akcji lub pochodnych instrumentów finansowych) lub
• przychodów wolnych od podatku w ramach tzw. ulgi dla młodych i ulgi na powrót (o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152 updof),

nie przekracza wysokości dwunastokrotności kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2194), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Wymaga podkreślenia, że przy ustalaniu prawa do ulgi dla rodzin 4+ nie bierze się pod uwagę dzieci, jeżeli w roku podatkowym:

• na mocy orzeczenia sądu przebywały one w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie,
• miały do nich zastosowanie przepisy o podatku liniowym lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących tzw. prywatnego najmu) - w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,
• podlegały opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Tak wynika z art. 21 ust. 1 pkt 153 w związku z art. 6 ust. 4e i 8 oraz art. 21 ust. 45 updof.

Przedstawione przez podatnika okoliczności wskazują, że w odniesieniu do trojga jego małoletnich dzieci nie zachodzą przesłanki skutkujące wyłączeniem ich z liczby dzieci uwzględnianych na potrzeby ustalenia prawa do ulgi dla rodzin 4+. Wątpliwości mogą dotyczyć czwartego pełnoletniego dziecka, które w związku z ukończeniem szkoły średniej ma przerwę w nauce i osiąga dochody.

Wymaga podkreślenia, że aby skorzystać z omawianej preferencji podatkowej, warunek posiadania czworga dzieci na wychowaniu/utrzymaniu nie musi być spełniony przez cały rok podatkowy. Zatem fakt, że pełnoletnie dziecko uczyło się przez część 2024 r., nie stoi na przeszkodzie w uwzględnieniu tego dziecka przy ustalaniu prawa do ulgi dla rodzin 4+.

Trzeba jednak mieć na uwadze, że okolicznością związaną z pełnoletnim dzieckiem, która może skutkować utratą przez podatnika prawa do omawianego zwolnienia od podatku, jest wysokość dochodów, które to dziecko uzyska w 2024 r. Jeżeli będzie miała miejsce sytuacja, że jego dochody przekroczą wysokość dwunastokrotności kwoty renty socjalnej obowiązującej w grudniu 2024 r., wówczas podatnik nie będzie mógł uwzględnić tego dziecka w liczbie dzieci przyjętej na potrzeby prawa do ulgi dla rodzin 4+.