Zatrudnianie pracowników sezonowych z zagranicy

W okresie letnim w wielu firmach zwiększa się zapotrzebowanie na sezonowych pracowników. Obecnie polscy pracodawcy coraz częściej decydują się na zatrudnianie obcokrajowców. Co ważne, regulacje w tym zakresie są bardzo uproszczone. W związku z tym nie trzeba uzyskiwać zezwolenia na pracę czy rejestrować oświadczenia, ale można wystąpić o tzw. zezwolenie sezonowe. Jakie warunki trzeba spełnić, aby je uzyskać?

Praca sezonowa

Praca sezonowa to praca wykonywana:

• przez okres nie dłuższy niż 9 miesięcy w roku kalendarzowym,
• w ramach działalności uznanych za sezonowe, które zostały określone w załączniku do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie podklas działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności... (Dz. U. z 2019 r. poz. 1845), w których wydawane są zezwolenia na pracę sezonową cudzoziemca.

Chodzi tu o wybrane rodzaje działalności w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, a także zakwaterowania i usług gastronomicznych.

Wnioskowanie

Wniosek o wydanie zezwolenia sezonowego (typu S) należy złożyć do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania wnioskodawcy - siedziba dotyczy osoby prawnej, np. przedsiębiorstwa, a miejsce zamieszkania - osoby fizycznej.

We wniosku pracodawca określa m.in. proponowane wynagrodzenie cudzoziemca, wymiar czasu pracy albo liczbę godzin pracy w tygodniu lub miesiącu, rodzaj umowy będącej podstawą wykonywania pracy oraz okres ważności zezwolenia. Poza tym urząd pracy może poprosić o dostarczenie dokumentów potwierdzających tożsamość wnioskodawcy jako pracodawcy. Konieczne może być przedstawienie np. umowy spółki, aktu notarialnego o zawiązaniu spółki (w przypadku spółki akcyjnej w organizacji) czy zaświadczenia z urzędu gminy o powierzchni fizycznej i przeliczeniowej gospodarstwa rolnego - w przypadku osób prowadzących gospodarstwo rolne

Składając wniosek, należy przedstawić informację dotyczącą wyniku tzw. testu rynku pracy, tj. informacji starosty, właściwego ze względu na główne miejsce wykonywania pracy przez cudzoziemca, o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy w oparciu o rejestry bezrobotnych i poszukujących pracy lub o negatywnym wyniku rekrutacji organizowanej dla pracodawcy. W przypadku gdy specyfika pracy wykonywanej przez cudzoziemca nie pozwala na wskazanie głównego miejsca jej wykonywania, informację, o której mowa powyżej, wydaje starosta właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi.

Uproszczona procedura

W przypadku zamiaru zatrudnienia obywatela Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii lub Ukrainy do wniosku nie trzeba dołączać informacji starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy na lokalnym rynku pracy.

Poza tym, w odniesieniu do cudzoziemców pochodzących z tych państw na wniosek podmiotu powierzającego cudzoziemcowi wykonywanie pracy sezonowej starosta może dokonać wpisu do ewidencji wniosku o wydanie zezwolenia na pracę sezonową na okresy nie dłuższe niż 9 miesięcy w ciągu roku kalendarzowego (w ciągu nie więcej niż 3 kolejnych lat kalendarzowych), o ile w okresie 5 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku podmiot ten co najmniej raz powierzył wykonywanie pracy cudzoziemcowi na podstawie zezwolenia na pracę sezonową.

Zakwaterowanie

We wniosku podmiot zatrudniający musi wskazać informacje, czy zapewnia pracownikowi odpowiednie warunki zakwaterowania, czy może cudzoziemiec zdecydował się samodzielnie zapewnić sobie kwaterę. Przykładowo, jeżeli pracownik ma być zatrudniony w hotelu, a pracodawca przewiduje możliwość zakwaterowania w obiekcie, wówczas należy zawrzeć umowę najmu na piśmie. Co ważne, przed podpisaniem umowy najmu trzeba przedstawić cudzoziemcowi tłumaczenie umowy na język dla niego zrozumiały. Niedopełnienie obowiązku zawarcia na piśmie odrębnej umowy najmu kwatery mieszkalnej lub obowiązku przedstawienia cudzoziemcowi przed podpisaniem tej umowy jej tłumaczenia na język zrozumiały dla niego jest zagrożone karą grzywny.

Ustawodawca nie sprecyzował, jakie warunki powinno spełniać wynajmowane pomieszczenie. Regulacje zawarte w dyrektywie z dnia 26 lutego 2014 r., nr 2014/36/UE, w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich (...) stanowią, żeby koszt zakwaterowania organizowanego przez podmiot powierzający wykonywanie pracy lub za jego pośrednictwem nie był wygórowany w stosunku do oferowanych warunków i wynagrodzenia wypłacanego cudzoziemcowi.

Co istotne, czynsz za najem nie może być potrącany z wynagrodzenia cudzoziemca.

Decyzja starosty

Jeżeli cudzoziemiec przebywa na terytorium Polski, starosta wydaje zezwolenie na pracę sezonową. Natomiast, gdy decyzja dotyczy osoby, która przebywa poza granicami RP, starosta wpisuje wniosek do ewidencji wniosków w sprawie pracy sezonowej oraz wydaje zaświadczenie o wpisie do ewidencji wniosków w sprawie pracy sezonowej. Takie zaświadczenie pracodawca musi przekazać cudzoziemcowi, bowiem:

• jest to podstawa do wydania wizy w celu wykonywania pracy sezonowej,
• jeżeli cudzoziemiec wjeżdża w ruchu bezwizowym, potwierdza cel wjazdu do Polski.

Czas oczekiwania na wpis wniosku do ewidencji wniosków w sprawie pracy sezonowej lub wydanie zezwolenia na pracę sezonową (jeżeli cudzoziemiec przebywa na terytorium Polski) wynosi:

• 7 dni roboczych od dnia złożenia kompletnego wniosku w sprawach niewymagających postępowania wyjaśniającego,
• do 30 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku, jeśli wymagane jest przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego,
• 2 miesiące od dnia złożenia kompletnego wniosku, w sprawach szczególnie skomplikowanych.

Cudzoziemiec może pracować legalnie w trakcie oczekiwania na zezwolenie na pracę sezonową, czyli po poinformowaniu urzędu o przyjeździe cudzoziemca, dla którego pracodawca uzyskał zaświadczenie o wpisie do ewidencji pracy sezonowej. Praca musi jednak być wykonywana na warunkach określonych w tym zaświadczeniu wydanym wcześniej przez powiatowy urząd pracy.

W przypadku udzielenia przez starostę decyzji odmownej, podmiot ma możliwość odwołania się do organu drugiej instancji, tzn. ministra właściwego do spraw pracy.

Podstawa zatrudnienia

Jeśli chodzi o rodzaj umowy, na podstawie której obcokrajowiec może świadczyć pracę, to panuje tutaj całkowita dowolność - może to być umowa o pracę czy umowa cywilnoprawna. Trzeba też określić wymiar czasu pracy - w przypadku umowy o pracę określić etat, a przy umowie cywilnoprawnej podać liczbę godzin pracy w tygodniu lub miesiącu.