Zasady prowadzenia działalności agroturystycznej

Obecnie agroturystyka cieszy się dużym zainteresowaniem. W polskich przepisach prawnych nie ma definicji agroturystyki czy też usług agroturystycznych. W praktyce jest to forma turystyki oferująca wypoczynek na terenach wiejskich. W wielu przypadkach to nie tylko zakwaterowanie i całodniowe wyżywienie, ale również wszelkiego rodzaju usługi dodatkowe, takie jak nauka jazdy konno, wędkarstwo czy możliwość wzięcia udziału w codziennych pracach gospodarskich. Jakie warunki należy spełnić, aby prowadzić gospodarstwo agroturystyczne?

Decyzja o rozpoczęciu działalności

W większości przypadków działalność agroturystyczna jest prowadzona w miejscu zamieszkania. Rozpoczęcie tego rodzaju działalności wymaga więc wnikliwej analizy, czy będzie ona odpowiadała wszystkim członkom rodziny. W praktyce prowadzenie gospodarstwa agroturystycznego w miejscu zamieszkania będzie skutkowało tym, że letnicy będą poruszali się po domu, stając się po części jego domownikami. W praktyce prowadzenie takiej działalności wymaga zaangażowania wszystkich domowników. Dlatego duże znaczenie ma nastawienie tych osób do potencjalnych klientów. Osoba prowadząca gospodarstwo agroturystyczne powinna być też otwarta i dyspozycyjna.

Kolejnym ważnym aspektem jest położenie gospodarstwa, na terenie którego agroturystyka miałaby być prowadzona. Duże znaczenie ma również zewnętrzny wygląd gospodarstwa i jego wyposażenie. Dom, jego otoczenie oraz potencjalne atrakcje muszą zachęcać gości do przyjazdu i powodować, że będą oni zadowoleni z pobytu. Dlatego warto zastanowić się, jakie atrakcje można zapewnić potencjalnym urlopowiczom. Mogą to być np.: pobliskie zabytki, punkty widokowe, oznakowane szlaki turystyczne, szlaki rowerowe, wypożyczalnie łodzi, wypożyczalnie rowerów. Warto przygotować dla turystów ofertę sposobów spędzania wolnego czasu, takich jak np. zaplecze wypoczynkowe (altany, wiaty, grille ogrodowe itp.), ognisko, zwiedzanie gospodarstwa i poznawanie zwierząt, wycieczki po okolicy. Jeżeli w gospodarstwie jest stadnina koni, to do oferty można włączyć lekcje jazdy konnej. Dużą atrakcję stanowi także oferowanie domowych, tradycyjnych posiłków oraz umożliwienie wczasowiczom brania udziału w ich przygotowywaniu.

Brak obowiązku rejestracji w CEIDG

Działalność agroturystyczna prowadzona przez rolnika na terenie należącego do niego gospodarstwa rolnego nie podlega rejestracji (wpisowi do CEIDG).

Z regulacji zawartych w art. 6 Prawa przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236) wynika, że działalność polegająca na wynajmowaniu przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczeniu w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów nie jest działalnością gospodarczą i jako taka nie wymaga rejestracji.

Warunkiem koniecznym jest w tym przypadku, aby usługi te były świadczone przez rolników, czyli osoby prowadzące działalność rolniczą w posiadanym gospodarstwie rolnym. W wyjaśnieniach zamieszczonych na portalu Biznes.gov.pl można przeczytać, że: "(...) do prowadzenia działalności agroturystycznej nie jest konieczny tytuł własności gospodarstwa rolnego, wystarczające jest jego posiadanie na podstawie umów cywilno-prawnych, np. dzierżawy (forma odpłatna) bądź użyczenia (forma nieodpłatna). Jednocześnie działalność może obejmować świadczenie innych usług związanych z pobytem turystów (usługi rekreacyjne, jazdy konne, przewóz bryczką, wynajmowanie łódek, udostępnianie łowisk itp.)".

Konieczność rejestracji działalności

Przymiot rolników nie przysługuje natomiast osobom fizycznym mieszkającym na wsi, które nie zajmują się działalnością wytwórczą w rolnictwie. Jeśli osoba taka chciałaby prowadzić gospodarstwo agroturystyczne na terenie wiejskim, musi zarejestrować własną firmę, np. w CEIDG. Jeżeli działalność miałaby być prowadzona tylko w sezonie letnim, to przez pozostały czas można skorzystać z instytucji zawieszenia działalności gospodarczej.

Rejestracja może też być konieczna, gdy zakres prowadzonej działalności będzie wykraczał poza wynajem lokali, sprzedaż posiłków domowych oraz świadczenie usług związanych z pobytem turystów w gospodarstwie rolnym. Z działalnością gospodarczą będziemy mieli do czynienia w sytuacji np. prowadzenia wynajmu całych domów, przyczep mieszkalnych, świadczenia usług małej gastronomii, kateringu czy organizacji imprez okolicznościowych.

W tym przypadku działalność można prowadzić w formie:

• jednoosobowej działalności gospodarczej,
• jako wspólnik w spółce cywilnej,
• spółki prawa handlowego, np. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Tego rodzaju działalność charakteryzuje podklasa PKD 55.20.Z "Obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania". Obejmuje ona działalność w zakresie zapewnienia krótkotrwałego zakwaterowania m.in. w:

• gospodarstwach wiejskich (agroturystyka),
• kwaterach dla gości i bungalowach, domkach lub chatach, bez obsługi.

Podklasa ta nie obejmuje:

• zapewnienia umeblowanych miejsc krótkotrwałego zakwaterowania z codziennym sprzątaniem, słaniem łóżek, podawaniem posiłków i napojów, sklasyfikowanego w 55.10.Z,
• zapewnienia zakwaterowania w domach, mieszkaniach lub apartamentach, włączając umeblowane, w celu dłuższego pobytu, zazwyczaj w cyklu miesięcznym lub rocznym, sklasyfikowanego w odpowiednich podklasach działu 68.

Zgłoszenie usług hotelarskich

Prowadzenie działalności agroturystycznej wymaga uzyskania wpisu do ewidencji obiektów, w których prowadzone są usługi hotelarskie. Ewidencję taką prowadzi wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce położenia gospodarstwa agroturystycznego.

Wyposażenie

Usługi hotelarskie mogą być świadczone również w innych obiektach niż np. hotele czy pensjonaty, o ile obiekty te spełniają minimalne wymagania co do wyposażenia. Za takie obiekty uważa się m.in. wynajmowane przez rolników pokoje i miejsca na ustawianie namiotów w prowadzonych przez nich gospodarstwach rolnych, o ile obiekty te spełniają minimalne wymagania co do wyposażenia. Wymagania te określa załącznik nr 7 do rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie (Dz. U. z 2017 r. poz. 2166).