Uprzednie porozumienia cenowe z KAS

Uprzednie porozumienie cenowe (tzw. APA) to umowa z Szefem KAS określająca warunki zawierania transakcji między podmiotami powiązanymi (w rozumieniu ustawy o CIT/PIT). Gwarantuje uznawanie przez administrację skarbową, że ceny transferowe wynikające z zastosowania uzgodnionej metodologii odpowiadają poziomowi rynkowemu.

Rodzaje porozumień

Wyróżnia się kilka rodzajów uprzednich porozumień cenowych. Dotychczas najwięcej wydano porozumień jednostronnych. Dotyczą one metody ustalania cen transferowych w relacjach między wyłącznie krajowymi podmiotami powiązanymi lub między krajowym podmiotem powiązanym a zagranicznym, gdy podmiot krajowy nie wystąpił z wnioskiem o porozumienie z odpowiednim organem zagranicznym. Istnieje ponadto możliwość uzyskania porozumień dwu- i wielostronnych. Są to przypadki, gdy transakcja została zawarta pomiędzy krajowym podmiotem powiązanym a zagranicznym, a Szef KAS porozumiewa się na wniosek podmiotu krajowego odpowiednio z jednym lub więcej organem zagranicznym. Zawarcie dwu- lub wielostronnego porozumienia wymaga zgody właściwego organu zagranicznego.

Uprzednie porozumienie cenowe określa w szczególności: transakcję oraz podmioty powiązane uczestniczące w jej dokonaniu; profil funkcjonalny podmiotów powiązanych uczestniczących w transakcji obejmujący zwłaszcza pełnione funkcje, ponoszone ryzyka i angażowane aktywa; metodę weryfikacji ceny transferowej; sposób kalkulacji ceny transferowej; założenia krytyczne, na podstawie których przyjęto, że metoda weryfikacji ceny transferowej w dokładny sposób odzwierciedla cenę transferową. Nie wydaje się go w zakresie transakcji kontrolowanych:

• zakończonych przed dniem złożenia wniosku,
• rozpoczętych przed dniem złożenia wniosku, które w dniu jego złożenia są objęte postępowaniem podatkowym, kontrolą podatkową, kontrolą celno-skarbową lub postępowaniem przed sądem administracyjnym za okres któregokolwiek z dwóch ostatnich lat podatkowych wnioskodawcy poprzedzających rok podatkowy, w którym złożono wniosek,
• będących przedmiotem wniosku o wydanie porozumienia inwestycyjnego lub zawartego porozumienia inwestycyjnego.

Wniosek i opłata

Porozumienie cenowe zawierane jest na wniosek krajowego podmiotu powiązanego. Może go złożyć również osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd poza terytorium Polski, która zamierza utworzyć krajowy podmiot powiązany prowadzący działalność gospodarczą w Polsce.

Wniosek musi zawierać m.in. informacje dotyczące podmiotów uczestniczących w transakcji (w tym ich strukturę zarządczą i przyjęte zasady rachunkowości), określenie przedmiotu i rodzaju transakcji, opis sposobu kalkulacji ceny transferowej, wskazanie okresu obowiązywania porozumienia. Szczegóły określa art. 90 ustawy o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych. Do wniosku należy dołączyć jego kopię w postaci elektronicznej umożliwiającej edycję. Wymóg ten nie obejmuje opisu zasad (polityki) rachunkowości oraz umów, porozumień wewnątrzgrupowych i innych dokumentów dotyczących transakcji.

Wniosek o wydanie uprzedniego porozumienia cenowego podlega opłacie. Zasadniczo jest to opłata rzędu 1% wartości transakcji będącej przedmiotem porozumienia. Wartość tę określa się dla całego okresu objętego wnioskiem. W sytuacji wystąpienia odrębnych transakcji, stanowiących w świetle przepisów o CIT lub PIT tzw. transakcje o charakterze jednorodnym, ich wartości sumuje się. Wprowadzono jednak dolne i górne limity opłaty. W odniesieniu do porozumień jednostronnych dotyczących wyłącznie krajowych podmiotów powiązanych wynosi ona nie mniej niż 5.000 zł i nie więcej niż 50.000 zł. Za porozumienie jednostronne dotyczące podmiotu zagranicznego trzeba zapłacić co najmniej 20.000 zł, ale nie więcej niż 100.000 zł. W przypadku porozumień dwu- i wielostronnych opłata wynosi od 50.000 zł do 200.000 zł.

Okres ważności

Porozumienie cenowe jest ważne przez nie dłużej niż 5 lat podatkowych. Okres obowiązywania upływa z końcem roku podatkowego właściwego dla wnioskodawcy lub podmiotu utworzonego przez inwestora zagranicznego.

Dozwolone jest odnowienie uprzedniego porozumienia cenowego na wniosek krajowego podmiotu powiązanego na kolejne okresy, nie dłuższe niż 5 lat podatkowych, jeżeli elementy porozumienia nie uległy istotnej zmianie. Wniosek w tej sprawie można złożyć nie wcześniej niż 12 miesięcy przed upływem okresu obowiązywania porozumienia i nie później niż 6 miesięcy po upływie tego okresu.

Szef KAS ma prawo zweryfikować stosowanie uprzedniego porozumienia cenowego. Weryfikacja odbywa się zasadniczo w trybie czynności sprawdzających. Kontrola podatkowa przewidziana jest w dwóch przypadkach. Po pierwsze, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że podmioty powiązane nie realizują porozumienia cenowego. Po drugie, gdy porozumienie zostało wydane na wniosek inwestora zagranicznego w związku z utworzeniem przez niego krajowego podmiotu powiązanego. Podmioty, u których zostanie ujawnione niestosowanie uprzedniego porozumienia cenowego w okresie jego obowiązywania, muszą liczyć się z jego wygaśnięciem z mocą wsteczną. Wygaśnięcie wywołuje skutki prawne od początku okresu objętego porozumieniem. Jeżeli natomiast w wyniku zmiany stosunków gospodarczych istotnie zostaną zmodyfikowane warunki uprzedniego porozumienia cenowego, może być ono zmienione lub uchylone przed upływem ustalonego okresu jego obowiązywania. Szef KAS dokonuje zmiany lub uchylenia porozumienia z urzędu albo na wniosek strony.