Nieprzekazanie lub nieprawidłowe sporządzenie JPK_VAT z deklaracją

Wszyscy czynni podatnicy VAT muszą składać wyłącznie w wersji elektronicznej nowy plik JPK_VAT z deklaracją (w formie JPK_V7M - podatnicy rozliczający się miesięcznie lub JPK_V7K - podatnicy rozliczający podatek VAT kwartalnie). Plik ten składa się z dwóch części: ewidencyjnej i deklaracyjnej.

Jeżeli w JPK_VAT z deklaracją za dany okres występują jakiekolwiek błędne dane (w części deklaracyjnej czy ewidencyjnej) lub podatnik skoryguje transakcję (np. wystawi lub otrzyma faktury korygujące in minus/in plus), to zobowiązany jest on do wysłania za pomocą środków komunikacji elektronicznej korekty pliku za ten okres rozliczeniowy. Korekta pliku JPK_VAT może obejmować: wyłącznie ewidencję, wyłącznie deklarację lub ewidencję i deklarację.

Przy czym, jak czytamy w broszurze informacyjnej dotyczącej struktury JPK_VAT z deklaracją: "(...) W przypadku korekty ewidencji, należy złożyć nowy, kompletny oraz zawierający poprawione dane plik XML. Niedopuszczalne jest złożenie pliku zawierającego jedynie dane korygowane (...).

Dokonanie korekty w przesłanej ewidencji, która nie ma wpływu na część deklaracyjną, zawartą we wspólnym pliku, nie będzie wywoływało skutków dla rozliczenia podatku. Korekta pliku JPK_VAT - wyłącznie części ewidencyjnej, np. w zakresie NIP kontrahenta, nie będzie miała wpływu np. na termin zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikający z przesłanego wcześniej rozliczenia (część deklaracyjna) zawartego w pierwotnym pliku (...)".

W przypadku stwierdzenia przez naczelnika urzędu skarbowego w przesłanej przez podatnika ewidencji błędów, które uniemożliwiają przeprowadzenie weryfikacji prawidłowości transakcji, organ podatkowy wzywa podatnika do ich skorygowania, wskazując te błędy. Wówczas podatnik w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania przesyła do naczelnika urzędu skarbowego ewidencję skorygowaną w zakresie błędów wskazanych w wezwaniu lub składa wyjaśnienia wskazujące, że ewidencja nie zawiera błędów.

Jeżeli jednak podatnik, wbrew obowiązkowi:

1) nie prześle ewidencji skorygowanej w zakresie błędów wskazanych w wezwaniu lub nie złoży wyjaśnień, albo zrobi to po terminie,

2) w złożonych wyjaśnieniach nie wykaże, że ewidencja nie zawiera błędów, o których mowa w wezwaniu

- naczelnik urzędu skarbowego może nałożyć, w drodze decyzji, na podatnika karę pieniężną w wysokości 500 zł za każdy błąd (wskazany przez niego w wezwaniu).

Podatnik karę taką musi uiścić bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego w terminie 14 dni od dnia doręczenia ww. decyzji.

Kara pieniężna w wysokości 500 zł za każdy błąd nie jest stosowana do podatnika będącego osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, który za ten sam czyn ponosi odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe lub przestępstwo skarbowe.

Powyższe wynika z art. 109 ust. 3e-3k ustawy o VAT. Zatem należy pamiętać, że kara jest nakładana dopiero wówczas, gdy podatnik przykładowo nie prześle ewidencji skorygowanej w zakresie błędów wskazanych w wezwaniu. W komunikacie zamieszczonym w dniu 30 września 2020 r. na stronie internetowej MF czytamy: "(...) Podatnicy, na prośbę naczelników urzędów skarbowych, będą mogli skorygować ewentualne błędy w złożonej ewidencji JPK_VAT. Jeżeli podatnik w ciągu 14 dni od otrzymania wezwania, prześle skorygowany plik lub wykaże, że ewidencja nie zawiera błędów wskazanych w wezwaniu, nie zostanie ukarany. Jednak na tych podatników, którzy poprzez celowe, uporczywe działania i wprowadzane błędy, będą uniemożliwiać weryfikację transakcji, naczelnicy urzędów będą mogli nałożyć karę 500 zł. Kary te mają charakter fakultatywny i będą nakładane w wyjątkowych sytuacjach (podkreślenie redakcji) (...)".

Ustawodawca jednak nie rozstrzyga, jakiego rodzaju błędy uniemożliwiają przeprowadzenie weryfikacji prawidłowości transakcji. Czy można uznać za taki błąd nieprawidłowe oznaczenie GTU lub jego brak? W tym miejscu warto zwrócić uwagę na uzasadnienie do ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1520 ze zm.) wprowadzającej przepisy w zakresie nowego pliku JPK_VAT. Z uzasadnienia tego wynika, że: "(...) w związku z celem i sposobem wykorzystywania danych z ewidencji przesyłanych przez podatników, składane ewidencje powinny zawierać dane zgodne ze stanem rzeczywistym dowodów księgowych. Cała ewidencja, jako księga podatkowa, powinna być składana według wzoru określonego w art. 99 ust. 13a ustawy o VAT oraz zawierać szczegółowy zakres danych, określany w przepisach wykonawczych wydawanych na podstawie dodawanego art. 109 ust. 14 ustawy o VAT. (...) Niezmiernie zatem istotne jest, żeby podatnicy z należytą starannością wypełniali ewidencję unikając błędów i nieprawidłowości rzutujących na jakość składanych danych (podkreślenie redakcji) (...)". Przypomnijmy, że szczegółowy zakres danych, jakie powinna zawierać ewidencja (księga podatkowa) został określony w rozporządzeniu Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. poz. 1988 ze zm.), zgodnie z którym w nowym JPK_V7M i JPK_V7K trzeba podawać m.in. oznaczenia dla niektórych towarów/usług.

Na uwagę zasługuje również odpowiedź MF na interpelację poselską nr 12180 (z dnia 6 listopada 2020 r., nr PT7.054.16.2020), której przedmiotem była kwestia m.in. poniesienia sankcji w przypadku błędnego podania w nowym JPK_VAT kodu GTU.

Uwzględniając powyższe przepisy oraz odpowiedź resortu finansów na ww. interpelację można wywnioskować, że ukaranie podatnika będzie zależało od uznania urzędników, ale powyższa kara nie będzie nakładana automatycznie po identyfikacji błędu w ewidencji. Zdaniem redakcji, jednorazowe podanie błędnego kodu GTU (np. GTU_10 zamiast GTU_12) czy też brak oznaczenia mimo obowiązku, co do zasady, nie powinno być jednak przesłanką celowego, uporczywego działania podatnika uniemożliwiającego przeprowadzenie weryfikacji prawidłowości transakcji. Tym bardziej, że działanie takie nie będzie prowadziło do zaniżenia zobowiązania podatkowego. Niemniej jednak podatnik sporządzając część ewidencyjną nowego JPK_VAT powinien zachować należytą staranność przy jego wypełnianiu.