Uznanie wydatków na zakup sprzętu elektronicznego za wydatki na cele rehabilitacyjne

Podatnik ma stwierdzoną niepełnosprawność. Czy w zeznaniu podatkowym za 2023 r. będzie mógł odliczyć wydatki na zakup komputera, smartfona i smartwatcha, z których korzystanie ułatwia mu wykonywanie czynności życiowych?

Ułatwienie wykonywania czynności życiowych nie jest wystarczającą przesłanką do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków poniesionych na zakup wymienionych sprzętów. Ważne jest, by były one dostosowane do indywidualnych potrzeb wynikających z niepełnosprawności podatnika.

Na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 6 updof, podatnik będący osobą niepełnosprawną lub podatnik, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne, ma prawo do odliczenia poniesionych w roku podatkowym wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych.

Aby dany wydatek podlegał odliczeniu, musi kwalifikować się do jednej z kategorii wydatków uprawniających do ulgi rehabilitacyjnej. W myśl art. 26 ust. 7a pkt 3 updof, do wydatków na cele rehabilitacyjne zalicza się wydatki poniesione na zakup, naprawę lub najem indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, oraz wyposażenia umożliwiającego ich używanie zgodnie z przewidzianym zastosowaniem, niewymienionych w wykazie wyrobów medycznych, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego.

Wydatki ponoszone na zakup komputerów, telefonów komórkowych czy smartwatchów, które zasadniczo stanowią sprzęt ogólnego, powszechnego zastosowania, mogą być zaliczane do tej kategorii wydatków rehabilitacyjnych. Jednak analiza wyjaśnień udzielanych w indywidualnych sprawach prowadzi do wniosku, że koniecznym warunkiem dla odliczenia takich wydatków jest dostosowanie tego sprzętu do indywidualnych potrzeb podatnika wynikających z jego niepełnosprawności. Jak zauważył Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 27 września 2023 r., nr 0111-KDSB2-2.4011.278.2023.2.AP: "(...) aktualny rozwój nauki i techniki, w wyniku którego są wprowadzane na rynek nowe urządzenia i doskonalone dotychczas funkcjonujące na rynku urządzenia, powoduje, że urządzenia, które dotychczas nie były wykorzystywane w rehabilitacji, stają się również urządzeniami ułatwiającymi wykonywanie czynności życiowych osobom niepełnosprawnym. Zainstalowanie na sprzęcie oprogramowania lub aplikacji, które zmniejszają ryzyko negatywnych konsekwencji zdrowotnych, powoduje, że posiada on indywidualny charakter, związany z (...) niepełnosprawnością, co również oznacza, że posiada on cechy indywidualnego sprzętu ułatwiającego wykonywanie czynności życiowych". W przywołanej interpretacji organ podatkowy potwierdził możliwość odliczenia przez podatnika z niepełnosprawnością narządu ruchu wydatków na zakup zegarka/opaski, monitora komputerowego, komputera/laptopa, telefonu komórkowego dostosowanych do jego potrzeb m.in. dzięki odpowiednim parametrom technicznym sprzętu oraz instalację odpowiednich aplikacji, wykorzystywanych przez podatnika na potrzeby rehabilitacji społecznej i zawodowej.

Również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 14 września 2023 r., nr 0115-KDIT2.4011.368.2023.1.KC przychylił się do stanowiska, że zakup komputera, telefonu komórkowego i smartwatcha przez niepełnosprawnego podatnika cierpiącego na schorzenia kardiologiczne, będzie uprawniał go do odliczenia wydatków w ramach ulgi rehabilitacyjnej. W tej sprawie wziął pod uwagę, że: "(...) telefon komórkowy (z systemem Android lub z systemem iOS, o parametrach umożliwiających niezawodną i bezpieczną obsługę Aplikacji), komputer wraz z monitorem/ami lub tablet (z systemem operacyjnym i parametrami umożliwiającymi obsługę Aplikacji), smartwatch (kompatybilny z telefonem komórkowym i komputerem z zakresie obsługi Aplikacji) - (...) będą miały dedykowane aplikacje dla osób ze schorzeniami kardiologicznymi. (...) poprzez łącze bluetooth komputer treningowy roweru stacjonarnego ma możliwość połączenia się z telefonem komórkowym, zegarkiem typu smartwatch lub komputerem/tabletem i przekazywania danych o przeprowadzonym treningu (...). Urządzenia te będą zatem posiadały spersonalizowane aplikacje i będą skonfigurowane pod kątem współtworzenia systemu monitorowania Pana parametrów życiowych".

Ze stanu faktycznego przedstawionego w pytaniu nie wynika, czy w tym przypadku mamy do czynienia z urządzeniami dostosowanymi do potrzeb wynikających z niepełnosprawności podatnika. Stwierdzenie, że korzystanie z tych urządzeń ułatwia mu wykonywanie czynności życiowych, nie jest wystarczające do uznania, iż możliwe jest odliczenie poniesionych wydatków. Bez wykazania indywidualnego charakteru tych urządzeń prawo do odliczenia wydatków na ich zakup może być kwestionowane. Wskazuje na to interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 października 2022 r., nr 0115-KDIT2.4011.462.2022.3.KC. Organ podatkowy stwierdził w niej, że: "(...) zakupiony przez Panią dla syna komputer/laptop będzie pomocny w życiu codziennym, tj. w znalezieniu pracy, studiowaniu, podczas spotkań/terapii z psychologiem, jednak wobec tego, że - jak Pani wskazała - nie będzie posiadał on cech »indywidualnego przeznaczenia«, to będzie ogólnodostępnym urządzeniem technicznym i mieści się w kategorii dóbr powszechnego użytku, z których w zwykły sposób korzystać może ogół osób, niezależnie od faktu ewentualnej niepełnosprawności.

Wobec tego, że zakupiony komputer/laptop nie będzie wyróżniał się jakimiś indywidualnymi cechami, to nie spełnia on kryteriów »indywidualnego sprzętu« niezbędnego w rehabilitacji oraz ułatwiającego wykonywanie czynności życiowych, o którym mowa w art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że nie zostanie spełniony jeden z warunków koniecznych do zastosowania odliczenia".