Pomniejszenie podstawy daniny solidarnościowej o straty z lat ubiegłych

Z uzasadnienia

"Wnioskując o wydanie zaskarżonej interpretacji skarżący domagał się potwierdzenia, że przy ustalaniu podstawy opodatkowania daniną solidarnościową może on odliczyć stratę z lat ubiegłych, gdyż zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj.: art. 9 ust. 1 pkt 2-3b i 5 można od dochodu ustalonego w zgodzie z nimi odliczyć stratę, a przepisy te mają zastosowanie do dyspozycji art. 30h ww. ustawy.

Negując to stanowisko organ interpretacyjny stwierdził, że przy obliczaniu podstawy obliczenia daniny solidarnościowej nie uwzględnia się straty z lat ubiegłych, gdyż nie została ona wymieniona w art. 30h ust. 2 u.p.d.o.f.

Rozstrzygając zarysowany powyżej spór, w którym rację należy przyznać stronie skarżącej, wskazać trzeba na wstępie, że przedmiotowa kwestia była przedmiotem licznych orzeczeń sądów administracyjnych, w których prezentowano rozbieżne stanowiska. Wątpliwości te rozstrzygnął ostatecznie NSA, uchylając konsekwentnie orzeczenia aprobujące stanowisko organów podatkowych. Jako reprezentatywne powołać można wyroki NSA z dnia: 14 lutego 2022 r., sygn. akt II FSK 1099/22, 19 lipca 2022 r., sygn. akt II FSK 452/22, 7 grudnia 2022 r., sygn. akt II FSK 1172/22 oraz 13 grudnia 2022 r., sygn. akt II FSK 1072/22, wszystkie przywoływane orzeczenia sądów administracyjnych dostępne w internetowej bazie orzeczeń NSA na stronie: http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

(...) do zapłaty daniny solidarnościowej obowiązane są osoby fizyczne, których dochód przekroczył 1.000.000 zł. Osoby te, oprócz podatku dochodowego są obowiązane zapłacić dodatkowo daninę solidarnościową w wysokości 4% podstawy obliczenia oraz złożyć we właściwym urzędzie skarbowym deklarację o wysokości daniny solidarnościowej w terminie do 30 kwietnia roku kalendarzowego. W tym samym terminie upływa termin zapłaty tej daniny.

(...) użycie w art. 30h pkt 2 u.p.d.o.f. sformułowania: »,sumy dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ust. 1, 9, i 9a, art. 30b, art. 30c oraz art. 30f« daje podstawy do zastosowania przy określaniu dochodu stanowiącego podstawę wyliczenia daniny solidarnościowej wszystkich zasad opodatkowania dotyczących dochodu podlegającego opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30b u.p.d.o.f., a nie tylko konkretnej jednostki redakcyjnej. Należy podkreślić, że w art. 30h ust. 2 u.p.d.o.f. mowa jest o pomniejszeniu sumy dochodów podlegających opodatkowaniu o kwoty wymienione w tym przepisie. Natomiast z art. 9 ust. 3 u.p.d.o.f. wynika, że o wysokość straty obniża się dochód uzyskany z danego źródła (jak już wspomniano - na podstawie art. 9 ust. 6 u.p.d.o.f. - przepis ust. 3 ma zastosowanie do strat z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce oraz innych dochodów kapitałowych). Przy czym, pomniejszenie o którym mowa w art. 30h ust. 2 u.p.d.o.f. jest obligatoryjne (»po ich pomniejszeniu») natomiast obniżenie dochodu o wysokość straty ze źródła przychodów jest fakultatywne (»podatnik może«).

W ocenie Sądu, sposób sformułowania art. 30h ust. 2 u.p.d.o.f. wskazuje, że ustawodawca nie przewidział szczególnych zasad ustalania dochodu z poszczególnych źródeł przy obliczaniu podstawy daniny solidarnościowej (...). Nie można bowiem przyjąć, że przepisy regulujące zasady ustalania podstawy obliczenia daniny solidarnościowej, stanowią przepisy szczególne, określające możliwe do zastosowania przy tej daninie odliczenia i stanowią autonomiczne regulacje odrębne od przepisów regulujących zasady ustalania podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Ustawodawca regulując kwestię sposobu ustalania dochodu przy obliczaniu daniny solidarnościowej odwołał się bowiem do całego art. 30b u.p.d.o.f. regulującego opodatkowanie dochodów kapitałowych (w tym z papierów wartościowych), do których - na zasadzie odesłania zawartego w art. 9 ust. 6 u.p.d.o.f. - stosuje się również art. 9 ust. 3 u.p.d.o.f. traktujący o możliwości odliczenia straty. Brak jest zatem podstaw do wyłączenia zastosowania poszczególnych regulacji odnoszących się do opodatkowania dochodów kapitałowych.

Gdyby intencją racjonalnego ustawodawcy było uniemożliwienie odliczenia straty z lat ubiegłych przy ustalaniu podstawy obliczenia daniny solidarnościowej, to taka regulacja zostałaby wprost wskazana w przepisach u.p.d.o.f.. Takiego zastrzeżenia ustawodawca jednak nie zawarł, określając zasady opodatkowania daniną solidarnościową".

(wyrok WSA w Gliwicach z 20 września 2023 r., sygn. akt I SA/Gl 248/23 - orzeczenie nieprawomocne)