Pokrycie kosztów szkolenia pracowników kontrahenta

Kontrahentowi, któremu sprzedaję specjalistyczne maszyny, zaproponowałem, że nieodpłatnie zorganizuję dla jego pracowników szkolenie z zakresu obsługi tych maszyn. W szkoleniu mieliby uczestniczyć wskazani przez niego pracownicy. Czy powstanie u nich przychód, a ja będę zobowiązany do wystawienia im informacji PIT-11 i wykazania tego przychodu jako przychodu z innych źródeł?

U pracowników kontrahenta biorących udział w takim szkoleniu nie powstanie przychód. Tym samym nie będzie potrzeby wystawienia im informacji PIT-11.

Co do zasady określonej w art. 11 ust. 1 updof, u podatników będących osobami fizycznymi przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Za przychody należy więc uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Przyjmuje się, że dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Oceniając, czy dane świadczenie dokonane bez odpłatności generuje przychód, można posiłkować się wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13. Wynika z niego, że za przychód pracownika z tytułu nieodpłatnych świadczeń mogą być uznane świadczenia, które łącznie spełniają następujące przesłanki:

• zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
• zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
• korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Co prawda wyrok ten dotyczy pracowników, jednak zawarte w nim wytyczne odnoszące się do pracowników, mogą stanowić wskazówkę przy ustalaniu ewentualnego przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń realizowanych na rzecz innych osób niż pracownicy.

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, obiektywne kryterium wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści), nie jest spełnione, gdy pracodawca proponuje pracownikom udział w spotkaniach szkoleniowych. W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu (konferencji, szkoleniu) dobrowolnie, po jego stronie nie pojawia się korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku. Natomiast bez elementu realnego w postaci otrzymania korzyści przez pracownika nie uzyskuje on przychodu. Nie występuje bowiem zdarzenie, z którym ustawa o PIT wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Podobne stanowisko zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 29 kwietnia 2019 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.129.2019.1.GG. Czytamy w niej, że: "(...) organizowanie przez Wnioskodawcę oraz przez podmiot zewnętrzny konferencji dla pracowników kontrahentów (...) nie będzie po ich stronie generować przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki płatnika oraz obowiązki informacyjne w stosunku do osób fizycznych przedstawicieli kontrahentów Wnioskodawcy nieprowadzących działalności gospodarczej biorących udział w ww. konferencjach (...)".

Tak też uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, który w interpretacji indywidualnej z 20 lipca 2016 r., nr ILPB2/4511-1-733/16-2/MKA stwierdził, że: "(...) w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r. uznać należy, że na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki płatnika oraz obowiązki informacyjne w stosunku do osób fizycznych biorących udział w Inicjatywach (inicjatywach o charakterze szkoleniowym przeplatanych elementami integracyjnymi i rekreacyjnymi - przyp. red.). Wnioskodawca nie ma obowiązku rozpoznania u tych osób przychodu w wysokości wartości świadczenia związanego z ich uczestnictwem w Inicjatywie. W przypadku uczestnictwa osoby fizycznej w tego rodzaju spotkaniu nie są bowiem spełnione wszystkie przesłanki, o których mowa w ww. wyroku Trybunału, a co za tym idzie udział osoby fizycznej w tego rodzaju wydarzeniu nie kreuje po jej stronie przychodu do opodatkowania z tytułu nieodpłatnych świadczeń".

W konsekwencji pracownicy wyznaczeni przez swojego pracodawcę do wzięcia udziału w szkoleniu nie uzyskują przychodu. Tym samym podmiot organizujący szkolenie nie ma obowiązku wystawienia pracownikom kontrahenta informacji PIT-11.