Deklarowanie importu towarów

» Import towarów w deklaracji podatkowej

Prawo do rozliczania podatku od importu towarów w deklaracji - zgodnie z art. 33a ust. 2 ustawy - przysługuje czynnemu podatnikowi VAT, pod warunkiem:

1) dokonywania zgłoszeń celnych przez przedstawiciela bezpośredniego lub pośredniego w rozumieniu przepisów celnych (art. 33a ust. 2 pkt 3 ustawy); przy czym warunek ten nie będzie konieczny jeśli podatnik posiada status podmiotu upoważnionego przedsiębiorcy w rozumieniu art. 38 UKC lub posiada pozwolenie na stosowanie uproszczenia, o którym mowa w art. 166 oraz 182 UKC (uproszczone zgłoszenie celne i wpis do rejestru),

2) przedstawienia naczelnikowi urzędu celno-skarbowego właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podatnika a w przypadku podatników nieposiadających siedziby lub miejsca zamieszkania w Polsce - Naczelnikowi Dolnośląskiego Urzędu Celno-Skarbowego we Wrocławiu, wydanych nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dokonaniem importu:

a) zaświadczeń o braku zaległości we wpłatach należnych składek na ubezpieczenie społeczne oraz we wpłatach poszczególnych podatków stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczających odrębnie z każdego tytułu, w tym odrębnie w każdym podatku, odpowiednio 3% kwoty należnych składek i należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach; udział zaległości w kwocie składek lub podatku ustala się w stosunku do kwoty należnych wpłat za okres rozliczeniowy, którego dotyczy zaległość,

b) potwierdzenia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego.

W art. 166 i 182 Unijnego kodeksu celnego przewidziane są następujące formy uproszczeń:

• wpis do rejestru zgłaszającego - zgłoszenie celne dokonywane jest w formie wpisu do rejestru zgłaszającego,
• zgłoszenie celne uproszczone - forma uproszczenia, która pozwala na objęcie towarów procedurą celną, po przedstawieniu zgłoszenia uproszczonego z późniejszym przedstawieniem zgłoszenia uzupełniającego, realizowana z jednoczesnym przedstawieniem towaru w urzędzie celnym; regularne jej stosowanie wymaga uzyskania pozwolenia organu celnego.

Warunek dokonywania zgłoszeń celnych przez przedstawiciela bezpośredniego lub pośredniego nie ma zastosowania do podmiotów posiadających status upoważnionych przedsiębiorców, tzw. AEO.

Upoważniony przedsiębiorca (AEO) jest to przedsiębiorca posiadający jedno z wymienionych poniżej świadectw:

• AEO C - uproszczenia celne,
• AEO S - bezpieczeństwo i ochrona, 
• AEO F - uproszczenia celne/bezpieczeństwo i ochrona.

Przyznanie statusu AEO to uznanie przedsiębiorcy za Upoważniony Podmiot Gospodarczy, tj. podmiot uprzywilejowany, któremu przysługuje szereg udogodnień przy dokonywaniu obrotu towarowego. Status AEO przyznany w jednym państwie członkowskim Unii Europejskiej jest uznawany w całej Wspólnocie.

Świadectwo AEO jest gwarancją przestrzegania przez przedsiębiorcę przepisów prawa wspólnotowego przy dokonywaniu międzynarodowych transakcji i uprawnia do realizacji pewnego katalogu korzyści określonych w przepisach unijnych oraz ułatwień w zakresie obsługi wprowadzonych przez Służbę Celną.

Uzyskanie pozwolenia na korzystanie z uproszczeń celnych wymaga spełnienia kryteriów zbieżnych z wymaganiami AEO. Dlatego wszystkie podmioty posiadające lub ubiegające się o umożliwienie korzystania z procedur uproszczonych muszą spełnić analogiczne wymagania.

W przypadku, gdy przedsiębiorca wnioskujący o przyznanie pozwolenia na stosowanie procedur uproszczonych, posiada świadectwo AEO uznaje się, że kryteria i warunki niezbędne do otrzymania pozwolenia na stosowanie uproszczenia są spełnione.

Rozliczeniem podatku bezpośrednio w deklaracji podatkowej może być objęty cały import towarów, tj. zarówno objęty uproszczeniami celnymi, jak i zgłoszeniami celnymi na ogólnych zasadach.

Należy podkreślić, że warunku przedstawienia dokumentów, o którym mowa w art. 33a ust. 2 pkt 1 ustawy nie stosuje się, jeżeli naczelnik urzędu celno-skarbowego posiada złożone przez podatnika aktualne dokumenty.

Jednocześnie warto dodać, iż wymóg przedstawienia przez podatnika dokumentów, o których mowa powyżej, uważa się za spełniony, również w przypadku złożenia przez podatnika oświadczenia o tej samej treści. Oświadczenie powinno zostać złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Podatnicy rozliczający podatek należny z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji VAT zostali wyłączeni z możliwości składania kwartalnych deklaracji VAT.

W przypadku importu towarów dokonanego na zasadach określonych w art. 33a ust. 1 ustawy, mali podatnicy są obowiązani do składania deklaracji podatkowych za okresy miesięczne począwszy od rozliczenia za pierwszy miesiąc kwartału:

1) w którym dokonano tego importu - jeżeli nastąpi to w pierwszym lub drugim miesiącu kwartału, a w przypadku gdy dokonanie tego importu nastąpi w drugim miesiącu kwartału, deklaracja za pierwszy miesiąc kwartału jest składana w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po drugim miesiącu kwartału;

2) następujący po kwartale, w którym dokonano tego importu - jeżeli dokonanie tego importu nastąpi w trzecim miesiącu kwartału.

Podatnicy ci mogą składać deklaracje kwartalne nie wcześniej niż po upływie 12 miesięcy następujących po ostatnim miesiącu kwartału, w którym dokonali importu towarów rozliczanego bezpośrednio w deklaracji podatkowej.

Podatnik, który wybrał rozliczenie podatku należnego z tytułu importu towarów na zasadach określonych w art. 33a ust. 1 i nie rozliczył tego podatku w całości lub w części na tych zasadach, traci prawo do rozliczania podatku w deklaracji podatkowej w odniesieniu do kwoty podatku należnej z tytułu importu towarów, której nie rozliczył w deklaracji podatkowej. Podatnik w takim przypadku jest obowiązany do zapłaty kwoty podatku wraz z odsetkami naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu do poboru kwoty należności celnych przywozowych wynikających z długu celnego.

Na dzień oddania do druku niniejszej publikacji w Sejmie trwają prace legislacyjne nad ustawą o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo bankowe. Ustawa ta ma na celu wprowadzenie rozwiązań w zakresie dalszego uproszczenia rozliczeń przez podatników podatku VAT. Jest to tzw. pakiet Slim VAT 2.

Ustawą nowelizacyjną wprowadzone zostaną przepisy umożliwiające podatnikowi dokonanie korekty deklaracji w sytuacji, gdyby podatnik w pierwotnej deklaracji nie rozliczył w całości lub w części podatku z tytułu importu towarów wykazanego w zgłoszeniu celnym. Zgodnie z dodanym do art. 33a ust. 6a ustawy podatnik będzie mógł złożyć stosowną korektę deklaracji w terminie 4 miesięcy, licząc od miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tego tytułu.

Jednocześnie w przypadku gdy podatnik nie rozliczy podatku w prawidłowej wysokości (w całości lub części) i nie złoży w terminie stosownej korekty deklaracji, utraci prawo do rozliczenia podatku w deklaracji (znowelizowany art. 33a ust. 7 ustawy).

Ww. zmiany mają wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

» Deklarowanie importu towarów przez podatników stosujących odprawę scentralizowaną

Dla podatników stosujących odprawę scentralizowaną, o której mowa w art. 179 Unijnego kodeksu celnego, przewidziano szczególny tryb rozliczania podatku VAT w art. 33b ustawy o VAT.

Odprawa scentralizowana to instytucja prawa celnego pozwalająca na złożenie zgłoszenia celnego w urzędzie celnym właściwym dla siedziby przedsiębiorcy, w przypadku, gdy towary będą przedstawione w innym urzędzie celnym.

Podatnik stosujący odprawę scentralizowaną jest obowiązany do obliczenia i wykazania kwoty podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji dla importu towarów, zwanej "deklaracją importową" (art. 33b ust. 1 ustawy).

Deklaracja importowa składana jest na druku VAT-IM, do którego należy dołączyć załącznik VAT-IM/A ("Informacja o dokonanym imporcie").

Wzór deklaracji VAT-IM oraz załącznika VAT-IM/A określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19 maja 2020 r. w sprawie deklaracji importowej o podatku od towarów i usług (Dz. U. poz. 907).

Formularz VAT-IM składa się w terminie do 16. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów, nie później niż przed dniem złożenia deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy. Jeżeli towary powinny być przedstawione lub udostępnione do kontroli tylko w jednym urzędzie celno-skarbowym, podatnik może złożyć deklarację importową zbiorczą za okres miesięczny (art. 33b ust. 2 ustawy o VAT).

Podatek zapłacony na podstawie deklaracji importowej podlega odliczeniu (poprzez deklarację VAT) w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym (lub za jeden z trzech kolejnych okresów rozliczeniowych).

W terminie, w którym należy złożyć deklarację importową, należy również zapłacić podatek wykazany w tej deklaracji (z wyjątkiem stosowania procedury uproszczonej polegającej na rozliczeniu VAT należnego w deklaracji VAT).

» Ewidencjonowanie importu towarów w JPK_VAT

Elementy JPK_VAT określa rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. poz. 1988 ze zm.), zwane rozporządzeniem w sprawie JPK_VAT z deklaracją. Ewidencjonowanie i deklarowanie transakcji zagranicznych w pliku JPK_VAT wymaga zastosowania odpowiednich oznaczeń i kodów w odniesieniu do niektórych czynności.

Zgodnie § 10 ust. 1 pkt 6 ewidencja zawiera dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku należnego, tj. wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego wynikające z importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a ustawy, potwierdzone zgłoszeniem celnym lub deklaracją importową, o której mowa w art. 33b ustawy.

W myśl § 11 ust. 2 i 3 ewidencja zawiera również oznaczenie IMP dotyczące podatku naliczonego z tytułu importu towarów, w tym importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a ustawy a także dane wynikające z:

• dokumentów celnych lub decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ustawy,
• deklaracji importowej, o której mowa w art. 33b ustawy,

z których wynika podatek stanowiący u podatnika podatek naliczony.

Przy imporcie towarów na zasadach ogólnych w JPK_VAT należy wykazać numer dokumentu celnego i dane kontrahenta (nadawcy lub eksportera), oraz numer dostawcy a jeśli nie posiada takiego numeru, wpisać "brak". Pole "KodKrajuNadaniaTIN" uzupełnia się tylko wtedy, gdy dane zgromadzone przez podatnika pozwalają na wypełnienie tego pola.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 2 ustawy w przypadku rozliczenia importu towarów w zgłoszeniu celnym, kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku wynikająca z otrzymanego dokumentu celnego. Faktura zakupu nie jest w tym przypadku podstawą dokonania odliczenia.

Wypełniając plik JPK_VAT, import towarów należy ująć w części ewidencyjnej w polu K_42 i K_43 i oznaczyć pole IMP. Wartość netto i VAT wykazuje się z dokumentu celnego - pozycja B00 w polu 47 dokumentu SAD. W polu "NazwaDostawcy" należy podać imię i nazwisko lub nazwę nadawcy z dokumentu celnego. W polu "DowodZakupu" należy podać numer zgłoszenia celnego, czyli nr referencyjny SAD (pole nr 7 dokumentu).

Podatnicy dokonujący importu towarów zwolnionych z opodatkowania nie mają obowiązku ujmowania takich transakcji w strukturze ewidencji w zakresie podatku naliczonego dla JPK_V7M/V7K.

Stosownie do art. 109 ust. 3 ustawy o VAT podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej, w szczególności dane dotyczące m.in.:

• kwoty podatku naliczonego obniżającego kwotę podatku należnego, w tym korekty podatku naliczonego;
• kontrahentów;
• dowodów sprzedaży i zakupów.

Z objaśnień, co do sposobu wypełniania deklaracji oraz danych w ewidencji, które stanowią załącznik do rozporządzenia w sprawie JPK_VAT z deklaracją wynika, iż podatnik wykazuje w ewidencji dane pozwalające na rozliczenie podatku naliczonego tylko w takim zakresie, w jakim przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego lub zwrot podatku naliczonego, na zasadach określonych w przepisach art. 86-92 ustawy, z uwzględnieniem przepisów wykonawczych, w danym okresie rozliczeniowym.

Jak wynika z powyższego celem ewidencji zakupu jest wykazanie kwot podatku naliczonego, które podatnik może odliczyć od podatku należnego. Nie ma więc obowiązku ewidencjonowania zakupów zwolnionych od podatku, zakupów dokonanych u podmiotów zwolnionych od podatku oraz innych zakupów, w stosunku do których nie przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego.