Skala, koszty i kwota zmniejszająca podatek w 2020 r.

W wyniku zmiany przepisów, które weszły w życie 1 października 2019 r., modyfikacji uległy: skala podatkowa, tzw. pracownicze koszty uzyskania przychodów oraz kwota zmniejszająca podatek. Jednak zostały one uregulowane odrębnie dla 2019 r. jako rozwiązania przejściowe, z racji wprowadzenia zmian w trakcie roku podatkowego oraz odrębnie dla lat kolejnych - zarówno w obszarze zaliczek na podatek dochodowy, jak i dokonywania rozliczeń rocznych.

Tylko 17% i 32%

Od stycznia do września 2019 r. obowiązywały dwie stawki skali podatkowej: 18% i 32%. Natomiast do dochodów uzyskanych od 1 października do 31 grudnia 2019 r. na etapie zaliczek na pdof zastosowanie miały trzy stawki podatku: 17% lub opcjonalnie 17,75% oraz 32%. Z kolei w rozliczeniu rocznym za ubiegły rok skala przewidywała stawki w wysokości 17,75% oraz 32%.

Począwszy od 1 stycznia 2020 r. skala ma już tylko dwie stawki w wysokości 17% i 32%. Mają one zastosowanie zarówno w rozliczeniu rocznym jak i na etapie ustalania zaliczek na pdof - i to niezależnie od tego czy pobierane są przez płatników czy samodzielnie obliczane na zasadach właściwych dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. W stosunku do lat ubiegłych nie zmieniła się natomiast wysokość progu podatkowego - nadal wynosi on 85.528 zł. Jednak podatek w drugim progu nie będzie wyliczany jak w 2019 r. jako suma kwoty 15.181,22 zł oraz 32% nadwyżki ponad 85.528 zł pomniejszona o kwotę zmniejszającą podatek, ale jako suma kwoty 14.539,76 zł oraz 32% nadwyżki ponad 85.528 zł pomniejszona o kwotę zmniejszającą podatek (patrz tabela 1).

Pobór zaliczek na pdof

Płatnicy pdof dokonujący wypłat ze stosunku pracy, stosunku służbowego, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy w 2020 r. obliczają zaliczki na pdof według 17% stawki w odniesieniu do tych należności do momentu przekroczenia przez podatnika progu podatkowego.

W 2020 r. płatnicy pdof będą w innym momencie rozpoczynali pobór zaliczki na pdof według wyższej stawki. Do końca 2019 r. płatnik najniższą stawkę podatku zobowiązany był stosować przy obliczaniu zaliczek za okres od stycznia do tego miesiąca włącznie, w którym dochód pracownika uzyskany od początku roku przekroczy kwotę 85.528 zł. Dopiero od miesiąca następnego miał obowiązek stosować 32% stawkę.

Od 1 stycznia 2020 r., w oparciu o zmodyfikowany art. 32 ust. 1 ustawy o pdof, zaliczki na podatek zasadniczo będą wynosić:

• za miesiące, w których dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy nie przekroczył kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali - 17% dochodu uzyskanego w danym miesiącu,
   
• za miesiąc, w którym dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali - 17% od tej części dochodu uzyskanego w tym miesiącu, która nie przekroczyła tej kwoty, i 32% od nadwyżki ponad kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali,
   
• za miesiące następujące po miesiącu, w którym doszło do przekroczenia progu - 32% dochodu uzyskanego w danym miesiącu.

Zaliczkę na pdof według 17% stawki podatku od dokonanych świadczeń w 2020 r. płatnicy zobowiązani są naliczać również od należności określonych w art. 13 ust. 2 i 4-9 ustawy o pdof, czyli m.in. z umów zlecenia i o dzieło, otrzymywanych przez członków zarządu, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych. Oprócz zaliczek na pdof według 17% stawki płatnicy powinni obliczać także zryczałtowany podatek dochodowy od tzw. drobnych zleceń, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o pdof.

Oświadczenie o niestosowaniu kwoty zmniejszającej

Od 1 stycznia 2020 r. w innym momencie niż dotychczas płatnik będzie zaprzestawał stosowania 1/12 kwoty zmniejszającej podatek w związku z oświadczeniem składanym przez pracownika, w którym wskazuje on, że jego dochody za dany rok podatkowy przekroczą kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej. W 2019 r. płatnik pobierał zaliczki na pdof bez pomniejszania o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostało złożone te oświadczenie. Natomiast ze znowelizowanego art. 32 ust. 1e ustawy o pdof wynika, że obecnie płatnik będzie pobierał zaliczki bez pomniejszania o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek od miesiąca, w którym otrzymał oświadczenie, albo od następnego miesiąca, jeżeli w miesiącu, w którym otrzymał oświadczenie, nie miał możliwości pobrania zaliczki bez takiego pomniejszenia.

Koszty uzyskania przychodu

W 2020 r. wysokość miesięcznych tzw. pracowniczych kosztów uzyskania przychodów pozostaje na poziomie, jaki obowiązywał w okresie od października do grudnia 2019 r. To oznacza, że te podstawowe wynoszą obecnie 250 zł miesięcznie, natomiast podwyższone - 300 zł miesięcznie. Jednocześnie za cały 2020 r. limit podstawowych kosztów pracowniczych z jednego stosunku pracy wyniesie 3.000 zł, a dla wieloetatowców - 4.500 zł, z kolei limit kosztów podwyższonych dla jednego etatu to 3.600 zł, a przy kilku etatach 5.400 zł (patrz tabela 2).

Wysokość pracowniczych kosztów uzyskania przychodów automatycznie przekłada się na kwoty kosztów stosowanych do niektórych przychodów z działalności wykonywanej osobiście, ustalanych w wysokości kwot określonych w art. 22 ust. 2 ustawy o pdof. W efekcie koszty w wysokości 250 zł mają zastosowanie do przychodów z tytułu: pełnienia obowiązków społecznych lub obywatelskich, powołania do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych oraz umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze.

Kwota zmniejszająca podatek

W 2020 r. modyfikacji została również poddana kwota zmniejszająca podatek. Ta uwzględniana na etapie ustalania zaliczek, o której mowa w art. 27 ust. 1b ustawy o pdof, tak jak w okresie październik - grudzień 2019 r., wynosi 525,12 zł rocznie, co oznacza, że jej miesięczna wysokość to 43,76 zł. Tak jak dotychczas zarówno płatnik pdof jak i podatnik przy obliczaniu zaliczek stosuje ją tylko do momentu, w którym dochody podatnika nie przekroczą pierwszego progu podatkowego.

Wysokość kwoty zmniejszającej podatek stosowanej w rozliczeniu rocznym przedstawia tabela 3.