Przychody otrzymane przez podatnika do 26. roku życia

Ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. poz. 1394), zwaną dalej ustawą nowelizującą, z dniem 1 sierpnia 2019 r. wprowadzono do ustawy o PIT nowe zwolnienie przedmiotowe.

Na podstawie pkt 148 dodanego w art. 21 ust. 1 updof, wolne od podatku są przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 updof, otrzymane przez podatnika do ukończenia 26. roku życia, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85.528 zł.

Limit w wysokości 85.528 zł dotyczy przychodów uzyskanych począwszy od 2020 r. W 2019 r. wynosi on 35.636,67 zł (tj. 5/12 z 85.528 zł), co wprost wynika z art. 5 ust. 1 ustawy nowelizującej. Przy obliczaniu kwoty limitu nie uwzględnia się przychodów:

• podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym,
   
• zwolnionych od podatku dochodowego oraz
   
• od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku (nowy ust. 39 dodany w art. 21 updof).

Nowe zwolnienie ma zastosowanie jedynie do przychodów wprost w przepisie wskazanych, tj. m.in. do przychodów ze stosunku pracy czy umowy zlecenia. Nie ma natomiast zastosowania do innych przychodów, np. przychodów z umowy o dzieło, praktyk absolwenckich, kontraktów menedżerskich, przychodów z działalności gospodarczej czy z najmu prywatnego. Takie przychody należy opodatkowywać na zasadach dotychczasowych.

Nowego zwolnienia z PIT, nie stosuje się również do przychodów z umowy zlecenia:

• uzyskiwanych przez osoby podlegające w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (art. 29 ust. 6 updof),
   
• opodatkowanych 18% zryczałtowanym podatkiem dochodowym (art. 30 ust. 10 updof).

Do przychodów zwolnionych od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 updof nie stosuje się zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 20 updof (art. 21 ust. 15 pkt 4 updof).

Zastosowanie nowego zwolnienia jest możliwe do ukończenia przez podatnika 26. roku życia. Przepisy nie precyzują, w jaki sposób ustalić ten moment. Z uzasadnienia do projektu ustawy nowelizującej wynika, że decyduje wiek podatnika na moment uzyskania przychodu, a nie wiek na moment zawarcia umowy, czy wykonywania pracy. Poza tym wiek ten należy ustalić z uwzględnieniem pełnej daty urodzenia, a nie wyłącznie miesiąca lub roku urodzenia.

Zasady stosowania zwolnienia w 2019 r.

Zasadą jest, że do przychodów uzyskanych od 1 sierpnia 2019 r. płatnik przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy nie stosuje zwolnienia od podatku. Podatnik uwzględni to zwolnienie w zeznaniu podatkowym za 2019 r. Może on jednak złożyć płatnikowi pisemne oświadczenie, że uzyskane w okresie od 1 sierpnia 2019 r. do 31 grudnia 2019 r. przychody z tytułów określonych w art. 21 ust. 1 pkt 148 updof będą w całości zwolnione od podatku na podstawie tego przepisu (art. 5 ust. 2 ustawy nowelizującej).

W przypadku otrzymania takiego oświadczenia płatnik nie pobiera zaliczek na podatek najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał oświadczenie, do końca miesiąca, w którym przychody z tytułów określonych w art. 21 ust. 1 pkt 148 updof uzyskane od tego płatnika od 1 sierpnia 2019 r. podlegały zwolnieniu od podatku (art. 5 ust. 3 ustawy nowelizującej).

Jeśli zatem przychody uzyskane od danego płatnika przekroczą w danym miesiącu 2019 r. wskazany limit 35.636,67 zł, to za ten miesiąc płatnik nie pobiera jeszcze zaliczki na podatek.

Stosowanie zwolnienia począwszy od 2020 r.

W latach następnych, tj. począwszy od 2020 r. płatnik będzie stosował zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 updof z mocy ustawy, tzn. podatnik (pracownik, zleceniobiorca) nie będzie w tym celu składał oświadczenia.

Płatnik nie będzie miał obowiązku pozyskiwania od podatnika informacji o jego przychodach z pracy i zlecenia, uzyskiwanych u innych płatników. Powinien natomiast sprawdzać, czy przychody z pracy i zlecenia uzyskane od niego nie przekraczają wymaganego limitu.

Sporządzając informację PIT-11 będzie musiał uwzględnić w niej całość uzyskanych przez pracownika/zleceniobiorcę przychodów, tj. w tym kwoty zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 updof.

Podatnik będzie miał jednak prawo złożyć płatnikowi pisemny wniosek o pobór zaliczek bez stosowania zwolnienia od podatku z art. 21 ust. 1 pkt 148 updof. Wówczas płatnik zobowiązany będzie pobierać zaliczki na podatek najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał taki wniosek.

Wniosek o pobór zaliczek bez stosowania zwolnienia od podatku z art. 21 ust. 1 pkt 148 updof będzie trzeba składać odrębnie dla każdego roku podatkowego.

Zasadność złożenia wspomnianego wniosku wystąpi, w szczególności gdy podatnik będzie uzyskiwał przychody od więcej niż jednego pracodawcy (zleceniodawcy). Limit zwolnienia stosowany jest bowiem do przychodów z wszystkich umów o pracę czy umów zlecenia opodatkowanych według skali podatkowej. Może okazać się, że przychody z poszczególnej umowy będą mieścić się w limicie, ale ich suma już nie. Wówczas podatnik zmuszony będzie do znacznej dopłaty podatku w zeznaniu. Złożenie omawianego wniosku pozwoli na uniknięcie tej sytuacji.