Modyfikacje w zakresie stawek VAT

Poziom stawek VAT zależny od stanu finansów publicznych

Stawki podatku w wysokości 23% i 8%, stawka zryczałtowanego zwrotu podatku dla rolników ryczałtowych w wysokości 7% oraz stawka ryczałtu dla podatników świadczących usługi taksówek osobowych w wysokości 4% obowiązywać miały do 31 grudnia 2018 r.

W dniu 22 listopada 2018 r. została uchwalona ustawa o zmianie ustawy o VAT (Dz. U. z 2018 r. poz. 2392) dotycząca skorelowania poziomu stawek podatku VAT ze stanem finansów publicznych, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2019 r.

Ustawa zmieniająca uzależnia poziom stosowanych stawek VAT od kondycji gospodarki, a więc i stanu finansów państwa, tj. od następujących wskaźników:

• relacji państwowego długu publicznego netto do produktu krajowego brutto (o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy o finansach publicznych) oraz
   
• sumy corocznych różnic pomiędzy wartością relacji wyniku nominalnego do produktu krajowego brutto oraz poziomem średniookresowego celu budżetowego (o której mowa w art. 112aa ust. 5 ustawy o finansach publicznych).

Zgodnie z nowelizacją, obowiązujące do końca 2018 r. stawki VAT są stosowane także w 2019 r., aż do końca roku następującego po roku, dla którego wymienione wskaźniki będą na określonym poziomie (tj. wskazana relacja będzie nie większa niż 43% i wskazana suma będzie nie mniejsza niż - 6%).

W nowelizacji określono także, aby powrót do stawek niższych (obowiązujących przed 2011 r.) ogłaszał minister właściwy do spraw finansów publicznych w Dzienniku Urzędowym "Monitor Polski".

Przedłużono stosowanie PKWiU 2008

W Dzienniku Ustaw z dnia 28 grudnia 2018 r., pod poz. 2440, opublikowano rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Mocą tego rozporządzenia przedłużono stosowanie dla celów opodatkowania VAT i podatkiem dochodowym "starej" PKWiU (PKWiU 2008) do 31 grudnia 2019 r. Rozporządzenie weszło w życie z dniem 31 grudnia 2018 r.

Nowa klasyfikacja towarów/usług

Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Ordynacja podatkowa (z dnia 8 listopada 2018 r.) zakłada m.in. zmianę sposobu identyfikowania towarów i usług na potrzeby VAT i odejście od stosowania Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2008) na rzecz:

• unijnej Nomenklatury Scalonej (CN) w zakresie towarów oraz
   
• aktualnej Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015) w zakresie usług.

Nowe rozwiązania przewidują obejmowanie jedną stawką podatku obniżonego - w jak największym stopniu - całych działów CN. Zgodnie z projektem, spowoduje to istotne zmniejszenie liczby pozycji w nowych załącznikach, które zawierają wykazy towarów i usług opodatkowanych według stawki VAT w wysokości 8% i 5%. Jednocześnie wprowadzenie prostej matrycy stawek VAT ma zostać zrównoważone podwyżkami stawek na wybrane towary i usługi.

Odnosząc się do wskazanego projektu ustawy zmieniającej MF wyjaśniło, że podwyższenie stawek dotyczy nielicznych towarów/usług i generalnie nastąpi obniżenie stawek VAT ("równanie w dół"), w tym na:

• podstawowe produkty żywnościowe - owoce tropikalne i cytrusy, każdego rodzaju pieczywo i ciastka, zupy, buliony, żywność homogenizowaną i dietetyczną, przyprawy,
   
• produkty dla niemowląt i dzieci - żywność, smoczki, pieluszki, foteliki samochodowe,
   
• produkty dla kobiet (artykuły higieniczne),
   
• e-booki i e-czasopisma - tak, aby były opodatkowane, jak ich papierowe odpowiedniki.

Projekt ustawy zmieniającej zakłada, że nowa matryca stawek VAT ma obowiązywać od 1 stycznia 2020 r. z pewnymi wyjątkami (od 1 kwietnia 2019 r. m.in. w odniesieniu do e-publikacji).

Wiążąca Informacja Stawkowa

W projekcie ustawy zmieniającej z dnia 8 listopada 2018 r. zaproponowano także wprowadzenie przepisów dotyczących Wiążącej Informacji Stawkowej (WIS), czyli decyzji, która ma być wydawana na potrzeby opodatkowania VAT dostawy towarów, importu towarów oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub świadczenia usług. Decyzja ta miałaby zawierać:

1) opis towaru albo usługi będących przedmiotem WIS,

2) klasyfikację tego towaru według działu, pozycji, podpozycji lub kodu Nomenklatury Scalonej (CN) albo tej usługi według działu, grupy, klasy, kategorii, podkategorii lub pozycji PKWiU, niezbędną do:

• określenia stawki właściwej dla tego towaru albo dla tej usługi,
   
• stosowania przepisów ustawy o VAT oraz przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie, innych niż dotyczące określenia stawki podatku,

3) stawkę podatku właściwą dla tego towaru albo dla tej usługi.

Odnosząc się do tego projektu ustawy zmieniającej MF podkreśliło, że WIS zapewni jej posiadaczom ochronę, ponieważ organ podatkowy nie będzie mógł kwestionować np. wysokości stawki stosowanej przez podatnika w oparciu o uzyskaną WIS. Informacją tą będą mogli posługiwać się również inni podatnicy, nie tylko ci, którzy ją otrzymali. Zastosowanie się do WIS - wydanej wprawdzie dla innego podatnika, ale dotyczącej danego towaru lub usługi - nie będzie mogło szkodzić podatnikowi.

Zgodnie z projektem, o WIS będzie można wystąpić już od 1 kwietnia 2019 r. Ma to na celu wcześniejsze zapoznanie się przez podatników z nowym systemem i zmienionym opodatkowaniem towarów i usług.