Rozliczenie podatku VAT od importu

Zasady wymiaru i poboru podatku z tytułu importu towarów ustawodawca zawarł w dziale VII ustawy o VAT.

Importerzy są obowiązani do obliczenia i wykazania w zgłoszeniu celnym kwoty podatku z uwzględnieniem obowiązujących stawek z zastrzeżeniem art. 33b (który dotyczy podatników stosujących odprawę scentralizowaną). Jeżeli organ celny stwierdzi, że w zgłoszeniu celnym kwota podatku została wykazana nieprawidłowo, zobowiązany jest do wydania decyzji określającej podatek w prawidłowej wysokości. Naczelnik urzędu celno-skarbowego może określić kwotę podatku w decyzji dotyczącej należności celnych.

Zmiana kwoty podatku może nastąpić również na skutek inicjatywy podatnika, który już po przyjęciu zgłoszenia celnego może wystąpić do naczelnika urzędu celno-skarbowego o wydanie decyzji określającej podatek w prawidłowej wysokości.

Korygowanie rozliczeń z tytułu importu towarów dokonywane jest w odmienny sposób od tego, który stosowany jest przy nabyciach krajowych bądź wewnątrzwspólnotowych.

Jest to związane z faktem, że w imporcie towarów dokumentem, na podstawie którego podatnik dokonuje rozliczenia podatku VAT, jest generalnie dokument celny, a nie faktura wystawiona przez sprzedawcę. W sytuacji, gdy podatnik stwierdzi, że dokonane zgłoszenie celne jest nieprawidłowe, ma prawo wystąpić do organu celnego o zmianę tego zgłoszenia na podstawie art. 33 ust. 3 ustawy o VAT. Przepis ten stanowi bowiem, iż po przyjęciu zgłoszenia celnego podatnik może wystąpić do naczelnika urzędu celno-skarbowego o wydanie decyzji określającej podatek w prawidłowej wysokości.

Uprawnienie to jest konsekwencją tego, że obecnie organy celne nie mają obowiązku weryfikowania zgłoszenia celnego. Dlatego też, jeżeli podatnik stwierdzi, iż złożone zgłoszenie celne nie było prawidłowe, może wystąpić o wydanie decyzji. Takiej możliwości podatnik nie ma, jeżeli kwota podatku wynika nie ze zgłoszenia celnego, a z decyzji organu celnego określającej podatek. Zmiana podatku wynikająca z decyzji, może nastąpić jedynie wskutek złożenia odwołania od wydanej decyzji.

Ustawodawca nie wskazuje terminu, w którym podatnik powinien złożyć wniosek o wydanie decyzji. Jedyne ograniczenie czasowe, to termin przedawnienia zobowiązania podatkowego z tytułu importu.

W tej sytuacji, jeżeli przykładowo zwrot części towarów przez zagranicznego kontrahenta spowoduje zmianę wysokości pobranego wcześniej podatku wynikającego ze zgłoszenia celnego, podatnik ma prawo zwrócić się z wnioskiem o wydanie stosownej decyzji do naczelnika urzędu celno-skarbowego i dopiero na tej podstawie dokonać korekty rozliczenia podatku.

Należy mieć na uwadze, iż w przypadku gdy w wyniku zmiany zgłoszenia celnego, wystąpi kwota nadpłaty a podatnik dokonał wcześniej obniżenia podatku należnego o tę kwotę, to nie będzie mu przysługiwał zwrot nadpłaconego podatku (art. 40 ustawy o VAT).

Oznacza to, że podatnikowi przysługuje zwrot nadpłaconego podatku, tylko wtedy, gdy kwota ta nie została wykazana w deklaracji podatkowej i nie pomniejszyła kwoty podatku należnego.

Ustawodawca wprowadził taką regulację aby uprościć rozliczenia w takim przypadku. Biorąc pod uwagę, że w imporcie towarów kwota podatku należnego jest równa kwocie podatku naliczonego, zmiana (zmniejszenie) tych kwot nie wywołałaby żadnych skutków finansowych. Podatnik otrzymałby zwrot nadpłaconego podatku od importu, ale obligowałoby to jednocześnie do dokonania korekty "in minus" odliczonego podatku VAT. Należałoby w takim przypadku skorygować dokumenty celne i deklarację VAT a skutek finansowy tych działań nie uległby zmianie.

Dlatego właśnie, aby nie wymuszać na podatnikach wykonywania dodatkowych czynności technicznych, ustawodawca postanowił, że jeśli podatnik odliczył wcześniej podatek naliczony z tytułu importu towarów, to nadpłata mu nie przysługuje.

Podatek z tytułu importu wpłacany jest przez podatnika w terminie 10 dni, licząc od dnia powiadomienia przez organ celny o wysokości należności podatkowych (art. 33 ust. 4 ustawy), z zastrzeżeniem art. 33a-33c (procedura uproszczona, pojedyncze pozwolenie lub import towarów doręczanych w formie przesyłek pocztowych przez operatora wyznaczonego na podstawie odrębnych przepisów). W pozostałych przypadkach (z wyłączeniem należności podatkowych ustalonych w drodze decyzji), podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku w terminie i na warunkach określonych dla uiszczenia cła.